Procedury obrony przed zarzutami związanymi z realizacją zamówień współfinansowanych ze środków budżetu UE

Obrona przed zarzutami kontrolujących musi opierać się nie tylko o merytoryczne podejście do tematu, ale również należy zastosować właściwą ścieżkę proceduralną w celu dochodzenia swoich praw.

Beneficjent obciążony karami w postaci korekt lub pomniejszeń nie zawsze musi zgadzać się z ustaleniami kontrolnymi, tym bardziej że konsekwencje zarzutów pokontrolnych mają doniosłe znaczenie finansowe dla kontrolowanych.

Wydatkowanie środków musi następować w zgodzie z umową o dofinansowanie oraz przepisami powszechnie obowiązującymi, a naruszenie reguł określonych w tych grupach przepisów wiąże się z potencjalnym skorygowaniem dofinansowania. Kontrola dokonywana przez właściwe instytucje może następować na różnych etapach realizacji projektu, a to z kolei ma wpływ na określoną procedurę zwrotu bądź pomniejszenia środków unijnych co z kolei wymusza innego rodzaju kroki w celu obrony przed zarzutami kontrolujących. Znaczenie dla wyboru właściwej procedury mają nie tylko poszczególne etapy realizowanego projektu ale także wcześniejsze czynności beneficjenta jak na przykład dokonanie zwrotu środków wskazanych przez kontrolę, a dopiero następcze dochodzenie swoich racji przez kontrolowanego. Prawidłowa procedura determinuje możliwość rozliczenia projektu dofinansowanego bez strat dla beneficjenta natomiast błąd w procedurze może implikować umniejszenie budżetu w projekcie lub konieczność dokonania płatności z własnych środków.

Niniejszy artykuł będzie wskazaniem sposobu dochodzenia swoich praw w ramach właściwie wybranej procedury z pominięciem aspektu merytorycznego.

Prawo

Punktem wyjścia dla wskazania wszelkich procedur kontrolnych w ramach dofinansowania ze środków Unii Europejskiej jest tzw ustawa wdrożeniowa (ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 Dz.U.2020.818 t.j. z dnia 2020.05.07 dla okresu finansowania 2014-2020 oraz ustawa o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 Dz.U.2022.1079 z dnia 2022.05.20 dla okresu finansowania 2021 – 2027). Z racji faktu, że obecnie realizowane są projekty w ramach programowania 2014-2021 i kontrole dotyczą tego okresu programowania niniejszy artykuł będzie skupiał się na ustawie wdrożeniowej właściwej dla tego okresu programowania, zaznaczyć jednak należy, że zasady działania kontrolowanych w tym zakresie nie zmienią się w kolejnym okresie programowania. W zależności od dalszej procedury obrony przez beneficjenta znaczenie będą miały następujące akty prawne: