Wyrok SN z dnia 2 października 2019 r., sygn. II PK 56/18

1. Obowiązkiem Sądu rozpoznającego sprawę o odprawę pieniężną z art. 8 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jest ustalenie rzeczywistej przyczyny rozwiązania stosunku pracy oraz ocena, czy przyczyna ta dotyczyła pracownika.

2. Jeżeli powód wykazał, iż przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę były generowane przez oddział straty finansowe, na powstanie których nie miał wpływu, wówczas to pozwanego obarczał ciężar udowodnienia ekscepcji i okoliczności uzasadniających jego zdaniem oddalenie powództwa (art. 6 k.c.).

Biuletyn SN Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nr 10/2019

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)

‎SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca) ‎

SSN Andrzej Wróbel

w sprawie z powództwa B. D. C. ‎przeciwko Szpitalowi [...] Sp. z o.o. w W. ‎o odprawę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 2 października 2019 r., ‎skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 16 listopada 2018 r., sygn. akt VII Pa [...],

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 16 listopada 2017 r., sygn. akt VII Pa [...], Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. – w sprawie z powództwa B. D. C. przeciwko Szpitalowi [...] Spółki z o.o. w W. o odprawę pieniężną – oddalił apelację powódki od wyroku Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. z dnia 9 czerwca 2017 r., sygn. akt VI P [...], oddalającego powództwo.

Sąd ustalił, że powódka była zatrudniona na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony od dnia 1 czerwca 2009 r. na stanowisku kierownika komórki organizacyjnej w pełnym wymiarze czasu pracy. Jako kierownik pododdziału leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych DETOX (dalej również jako: PLAZA) powódka odpowiadała za prawidłowe bieżące funkcjonowanie pododdziału i przygotowanie sprawozdań z jego działalności. Do jej szczegółowych obowiązków należało uczestnictwo w codziennych raportach lekarskich w III oddziale chorób wewnętrznych, codzienna praca „przy łóżku chorego”, codzienne nadzorowanie pracy przez lekarzy, terapeutów, pielęgniarek, bieżące kontakty z ordynatorem, służące omówieniu trudnych klinicznie przypadków i uczestnictwo w obchodach w obecności ordynatora w wyznaczonych na stałe przez niego dniach tygodnia. W momencie objęcia funkcji przez powódkę, liczba zatrudnionych w pododdziale osób, w tym pielęgniarek i terapeutów wynikała z niewiążących zaleceń Ministra Zdrowia; liczba ta, w tym obsada dyżurowa pielęgniarek, nie była w trakcie jej zatrudnienia przez nią zmieniana, gdyż uważała ona, że była prawidłowa. Liczba terapeutów wynikała z rekomendacji m. W., które opłacało ich pracę. PLAZA był podporządkowany organizacyjnie III oddziałowi chorób wewnętrznych, w skład którego wchodziły jeszcze pododdział toksykologii i stacja hemodializ z pododdziałem nefrologii. Powódka jako kierownik PLAZA nie miała samodzielnej kompetencji do zwalniania i zatrudniania pracowników, natomiast mogła składać w tym przedmiocie wnioski do ordynatora i dyrekcji. Średnie miesięczne wynagrodzenie za pracę powódki w okresie poprzedzającym rozwiązanie umowy o pracę wynosiło 7.200 zł. Sytuacja ekonomiczna całego szpitala w kolejnych latach systematycznie pogarszała się. W 2008 r. odnotowano stratę w wysokości 8.916.893,37 zł, w 2009 r. - w wysokości 11.315.653,51 zł, w 2010 - w wysokości 18.539.438,05 zł, w 2011 - w wysokości 23.760.935,05 zł. Działalność szpitala za 2012 r. zakończyła się stratą w kwocie 20.919.869,35 zł. W okresie od stycznia do czerwca 2013 r. szpital odnotował stratę w wysokości 18.695.508.86 zł, zaś w okresie od lipca 2013 r. do grudnia 2013 r. stratę w kwocie 10.299.189,73 zł. PLAZA także przynosił stratę, która za 2012 r. wyniosła 483.979,39 zł. W okresie styczeń - czerwiec 2013 r. strata wyniosła 300.925,19 zł. Strata ta wynikała m.in. ze znacznego obniżeniem dotacji z miasta w 2013 r., która obejmowała tylko psychoterapię, bez 10 dni pobytu każdego pacjenta. W drugiej połowie 2013 r. strata wyniosła 323.599 zł.