Wyrok SN z dnia 7 lutego 2017 r., sygn. II PK 359/15

Dopuszczalne jest moderowanie wysokości ryczałtów za noclegi kierowcy w kabinie samochodu ciężarowego ze względu na rodzaj jej wyposażenia bytowo-noclegowego według zależności im wyższy standard zapewnianego nocnego odpoczynku tym niższy ryczałt za nocleg.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)

SSN Bohdan Bieniek (sprawozdawca)

SSN Romualda Spyt

w sprawie z powództwa W. D., J. G., J. K., M. K., P. K., A. P., A. W., A. Z. i P. R. przeciwko N. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. obecnie X. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 7 lutego 2017 r., skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Okręgowego w Z. z dnia 9 czerwca 2015 r., sygn. akt IV Pa (...),

1. uchyla zaskarżony wyrok tylko w części wymagającej zbadania legalności okresowego obniżenia kwoty ekwiwalentu za diety i ryczałty za noclegi z 40 euro do 38 euro i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Okręgowemu w Z. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego w tej części,

2. oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie bez obciążania skarżących kosztami postępowania kasacyjnego w tej części.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w Z. IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 9 czerwca 2015 r. oddalił apelację powodów: W. D., J. G., J. K., M. K., P. K., A. P., A. W., A. Z. oraz P. R. od wyroku Sądu Rejonowego w Z. - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 października 2014 r., oddalającego powództwa o zapłatę od pozwanej N. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (aktualnie X. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.) niewypłaconych ryczałtów za noclegi z tytułu podróży służbowych, a ponadto obciążył każdego z powodów kosztami postępowania apelacyjnego w kwocie po 1.350 zł.

W sprawie tej ustalono, że powodowie byli zatrudnieni w pozwanej spółce na stanowiskach kierowców w transporcie międzynarodowym. Obok wynagrodzenia zasadniczego otrzymywali ekwiwalenty za pranie odzieży i za środki czystości oraz składnik określany jako "diety". Od 1 września 2006 r. u pozwanego obowiązywał regulamin wynagradzania, zgodnie z którym pracownikom przysługiwały diety z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju. Wysokość diet była uregulowana w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju i wynosiła wówczas 40 euro za pełną dobę. Zgodnie z § 15 ust. 3 regulaminu wynagradzania z dnia 1 kwietnia 2010 r., wysokość diet rozumianych jako dodatek z tytułu zwiększonych kosztów ponoszonych przez pracowników związanych z podróżą służbową poza granicami kraju wynosiła łącznie 38 euro za każdą dobę, z czego kwota 13 euro stanowiła dietę na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie podróży, a kwota 25 euro miał pokrywać inne zwiększone koszty socjalne. Wejście w życie regulaminu zostało poprzedzone konsultacją związkową i nastąpiło 15 kwietnia 2010 r. Zgodnie z treścią nowego regulaminu, za czas podróży służbowej przysługiwały świadczenia określone przepisami wydanymi przez Ministra Gospodarki i Pracy dla sfery budżetowej, czyli diety oraz ryczałty za nocleg, z tym że nie przysługiwał ryczałt za nocleg kierowcy, przy niekorzystaniu z hotelu, jeżeli samochód był wyposażony w miejsce do spania. Analogicznie kwestia ta została uregulowana w regulaminie pracy obowiązującym od dnia 13 lipca 2011 r. Natomiast w porozumieniu zawartym 3 grudnia 2010 r. przez NSZZ Solidarność Pracowników N. Sp. z o.o. w P. z zarządem N. Sp. z o.o. w Ł. ustalono, że od 1 stycznia 2011 r. wysokość diet "rozumianych jako dodatek z tytułu zwiększonych kosztów związanych z podróżą służbową poza granicami kraju" wynosi 41 euro za każdą pełną dobę podróży służbowej, z czego kwota 14 euro stanowi dietę na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie podróży służbowej, a kwota 27 euro przysługuje na inne koszty socjalne. W kolejnym porozumieniu ustalono, że od 1 marca 2012 r. wysokość diet rozumianych jako dodatek z tytułu zwiększonych kosztów związanych z podróżą służbową poza granicami kraju wynosi 42 euro za każdą pełną dobę podróży służbowej, z czego kwota 14 euro stanowi dietę na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie podróży służbowej, a kwota 28 euro na zwiększenie innych kosztów socjalnych. Każdorazowo zmiana regulaminu wynagradzania była obwieszczana na tablicy ogłoszeń, a ponadto pracownicy mogli się z nim zapoznać w dziale kadr i płac.