Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2017 r., sygn. I CSK 745/15

Nie każde naruszenie prawa będzie stanowiło podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa na gruncie art. 417 § 1 k.c., a jedynie takie, które stanowiło warunek konieczny powstania uszczerbku poszkodowanego i którego normalnym następstwem w danych okolicznościach jest powstanie szkody.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Mirosław Bączyk

SSN Jan Górowski

w sprawie z powództwa A. H. przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prokuratora Okręgowego w K., Prokuratora Okręgowego w G. i Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego o ochronę dóbr osobistych, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 12 stycznia 2017 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 16 czerwca 2015 r., sygn. akt VI ACa (...),

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2014 r. Sąd Okręgowy w W. zasądził od Skarbu Państwa - Prokuratora Okręgowego w K., Prokuratora Okręgowego w G. i Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na rzecz A. H. kwotę 500.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 28 kwietnia 2012 r., dalej idące powództwo oddalił i orzekł o kosztach procesu. W motywach rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy ustalił, że powód od stycznia 1969 r. pracował w sądownictwie, początkowo jako praktykant komorniczy, a od 1 maja 1971 r. jako komornik w Sądzie Rejonowym. Decyzja Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 października 1980 r. został mianowany asesorem sądowym, a dniu 30 listopada 1982 r. sędzią Sądu Rejonowego w M. Od 11 stycznia 1983 r. był delegowany do pełnienia obowiązków sędziego Sądu Wojewódzkiego w K. oraz czynności wizytatora do spraw komorników sądowych. Na stanowisko sędziego Sądu Wojewódzkiego w K. został mianowany 16 stycznia 1986 r., a 4 maja 1994 r. został powołany na stanowisko wiceprezesa Sądu Wojewódzkiego w K.

Od 6 lipca 2000 r. toczyło się dochodzenie w związku ze wskazaniem powoda jako funkcjonariusza publicznego, który przyjął szereg korzyści majątkowych znacznej wartości w zamian za działania, które miał podjąć z racji zajmowanego stanowiska, a które to działania stanowiły naruszenie obowiązującego prawa. W związku z tym dochodzeniem, w dniu 19 października 2000 r. Prezes Sądu Okręgowego nakazał powodowi powstrzymanie się od wykonywania obowiązków służbowych, a na posiedzeniu w dniu 25 października 2000 r. Kolegium Sądu Okręgowego pozytywnie zaopiniowało wniosek Ministra Sprawiedliwości o odwołanie powoda z funkcji wiceprezesa i podjęło uchwałę o odwołaniu go z funkcji przewodniczącego Wydziału Wizytacyjnego Sądu Okręgowego. Uchwałą z dnia 13 marca 2001 r. Sąd Dyscyplinarny zezwolił na podciągnięcie powoda do odpowiedzialności karnej za czyny opisane w uchwale i zezwolił na jego zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie. W dniu 18 grudnia 2001 r. Wyższy Sąd Dyscyplinarny uchylił tę uchwałę w zakresie zezwolenia na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie powoda, a w części dotyczącej odmowy zezwolenia na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej z czyny dotyczące przyjęcie korzyści majątkowej - uchylił i przekazał sprawę Prokuratorowi do uzupełnienia postępowania, w pozostałej części uchwałę Sądu Dyscyplinarnego utrzymał w mocy. Ostatecznie, w dniu 28 czerwca 2002 r. Prokuratura Okręgowa w G. wniosła przeciwko powodowi akt oskarżenia o czyny polegające na tym, że w nieustalonym dniu, w pierwszej połowie 1993 r., w K., w związku z pełnieniem funkcji publicznej, będąc sędzią wizytatorem, przyjął od K. P. korzyść majątkową w kwocie 100.000 zł w zamian za naruszenie obowiązku służbowego wynikającego z nadzoru nad pracą komorników i skłonienie komornika Sądu Rejonowego w D. do zbycia wskazanej Spółce, w toku egzekucji, zabezpieczonych samochodów i ich wydania przed zapłatą ceny to jest o przestępstwo z art. 228 § 5 k.k. oraz o to, że w nieustalonym dniu, w połowie 1993 r., w S., w związku z pełnieniem funkcji publicznej, będąc sędzią wizytatorem przyjął od A. D. korzyść majątkową w kwocie 15.000 zł w zamian za obietnicę wywarcia wpływu na wydanie w toku prowadzonego postępowania sądowego decyzji korzystnych dla A. D., to jest o przestępstwo z art. 228 § 1 k.k.