Wyrok SN z dnia 17 maja 2016 r., sygn. II PK 99/15

Umowa o pracę w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy nie może być zawierana w celu zastąpienia pracownika czasowo przesuniętego przez pracodawcę na inne stanowisko (art. 25 § 1 k.p. w brzmieniu tekstu jednolitego: Dz. U. z 2014 r., poz. 1502).

Biuletyn SN Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych nr 5/2016

W świetle art. 10 ust. 7 KN w zw. z art. 91c KN w zw. z art. 25 § 1 zd. 2 k.p. nie jest dopuszczalne zawarcie umowy o pracę na zastępstwo w sytuacji, gdy pracownik zastępowany jest obecny w pracy, ale pracodawca powierzył mu wykonywanie innych obowiązków.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Beata Gudowska (przewodniczący)

SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca)

SSN Halina Kiryło

w sprawie z powództwa M. B. przeciwko Szkole Podstawowej w G. o przywrócenie do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 maja 2016 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego w G. z dnia 24 października 2014 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego Sądowi Okręgowemu w G.

Uzasadnienie

Powódka M. B. w pozwie z dnia 7 grudnia 2012 r. wniosła o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy w szkole Podstawowej w G. i zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kosztów procesu. Po ostatecznym sprecyzowaniu pozwu wniosła o zasądzenie odszkodowania w wysokości 21.461,84 zł z tytułu niewypłaconych jej: wynagrodzenia za okres od 22 grudnia 2012 r. do 31 sierpnia 2013 r. (tj. do końca trwania umowy), świadczenia z funduszu socjalnego za urlop, dodatkowego wynagrodzenia rocznego za okres od 1 września 2012 r. do 21 grudnia 2012 r. oraz dodatkowego wynagrodzenia rocznego za okres od 22 grudnia 2012 r. do 31 sierpnia 2013 r., wraz odsetkami ustawowymi.

Sąd Rejonowy w G. wyrokiem z 18 kwietnia 2014 r. oddalił powództwo w całości. Ustalił, że powódka w dniu 28 czerwca 2007 r. uzyskała tytuł magistra wczesnej edukacji i nauczania języka angielskiego na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu [...], legitymuje się stopniem awansu zawodowego nauczyciel kontraktowy. Pismem z 5 grudnia 2011 r. dyrektor pozwanej odwołała z urlopu bezpłatnego udzielonego do 31 sierpnia 2012 r. nauczyciela mianowanego B. W. (nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej) z powodu długotrwałego zwolnienia lekarskiego innego nauczyciela i zobowiązała ją do stawienia się do pracy 2 stycznia 2012 r. W piśmie z 5 grudnia 2011 r. dyrektor poinformowała B. W., że od 2 stycznia 2012 r. będzie realizowała godziny dydaktyczne języka angielskiego w zastępstwie za K. F. Pismem z 15 maja 2012 r. K. F. złożyła wniosek o udzielenie jej urlopu macierzyńskiego w związku z przewidywaną datą porodu na 16 maja 2012 r. oraz po zakończeniu urlopu macierzyńskiego o udzielenie jej urlopu uzupełniającego w wymiarze równym urlopowi wypoczynkowemu przypadającemu w okresie 30 czerwca 2012 r. do 2 września 2012 r. Dyrektor udzieliła K. F. urlopu macierzyńskiego od 17 maja 2012 r. do 3 września 2012 r., dodatkowego urlopu macierzyńskiego w okresie od 4 września 2012 r. do 31 października 2012 r. oraz urlopu wypoczynkowego od 1 listopada 2012 r. do 26 grudnia 2012 r. W dniu 1 września 2012 r. B. W. nadal zastępowała nieobecną nauczycielkę. W sierpniu 2012 r. dyrektor pozwanej umówiła się na rozmowę kwalifikacyjną z powódką, w trakcie której zaproponowała jej pracę wychowawcy w klasie pierwszej i nauczyciela klasy pierwszej w ramach umowy na zastępstwo za nauczyciela B. W., która pracuje w klasach I - III i czasowo zastępuje przebywającą na urlopie macierzyńskim K. F. W dniu 31 sierpnia 2012 r. sporządzono umowę o pracę na zastępstwo za B. W. do 31 sierpnia 2013 r. Za dzień rozpoczęcia pracy wskazano 1 września 2012 r. W pierwszej wersji umowy nie było wpisanej daty końcowej umowy, na wniosek powódki wpisano datę 31 sierpnia 2013 r. Pismem z 3 września 2012 r. dyrektor pozwanej poinformowała B. W., iż powierza jej obowiązki nauczyciela języka angielskiego w wymiarze 16/18 etatu na czas nieobecności K. F. od 1 września 2012 r. Na początku listopada 2012 r. powódka zapytała dyrektora pozwanej, czy może zaistnieć taka sytuacja, że zostanie zwolniona z pracy przed 31 sierpnia 2013 r. Dyrektor poinformowała ją, że może zostać wcześniej zwolniona, jeżeli K. F. nie przejdzie na urlop wychowawczy, a wróci do pracy po urlopie macierzyńskim i konieczne będzie zwolnienie stanowiska pracy dla B. W. Przed wypowiedzeniem powódce umowy o pracę dyrektor pozwanej zapytała B. W., czy chce powrócić na urlop bezpłatny, z którego została odwołana. B. W. nie wyraziła chęci powrotu na urlop bezpłatny. W dniu 30 listopada 2012 r. dyrektor pozwanej wypowiedziała powódce umowę o pracę z zachowaniem trzydniowego okresu wypowiedzenia, który miał upłynąć 21 grudnia 2012 r. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano zmiany organizacyjne związane z powrotem zastępowanego pracownika do pracy. Jako podstawę prawną wskazano art. 33 Kodeksu pracy. Powódka odmówiła podpisania wypowiedzenia. W dniu 5 grudnia 2012 r. powódka wniosła o objęcie opieką prawną jej wypowiedzenia umowy o pracę przez Koło NSZZ Solidarność. Po wypowiedzeniu powódce umowy o pracę od 1 grudnia 2012 r. B. W. przejęła klasę i wychowawstwo klasy, którą uczyła powódka.