Wyrok SN z dnia 14 stycznia 2016 r., sygn. I CSK 43/15

1. Sformułowanie "w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych", jakim posłużył się ustawodawca w art. 11 ust. 1 u.p.u., oznacza, że w przepisie tym chodzi o funkcjonalny związek między wyrządzeniem szkody a wykonywaniem czynności agencyjnych.

2. Wykładni art. 362 k.c. nie można dokonywać w oderwaniu od podstawy prawnej, z jakiej wywodzi się roszczenie odszkodowawcze. Przy odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, obok wymagania adekwatnego związku przyczynowego, do zastosowania art. 362 k.c. wystarczy obiektywna nieprawidłowość zachowania się poszkodowanego. Jeżeli natomiast odpowiedzialność za szkodę oparta jest na zasadzie winy, nieodzowną przesłanką przyczynienia się poszkodowanego jest jego zawinienie.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Mirosław Bączyk

SSN Katarzyna Tyczka-Rote

Protokolant Ewa Krentzel

w sprawie z powództwa J. M. przeciwko Towarzystwu [...] A. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 14 stycznia 2016 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 25 września 2014 r.,

1) oddala skargę kasacyjną

2) zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 5417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka J. M. wniosła o zasądzenie od pozwanego A. kwoty 450.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 marca 2012 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzoną jej przez agentkę pozwanego M. B. w związku z wykonywaniem przez nią czynności agencyjnych.

Sąd Okręgowy w P. w dniu 31 maja 2012 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający żądanie pozwu w całości. Od nakazu zapłaty sprzeciw złożył pozwany, wnosząc o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z 27 stycznia 2014 r., Sąd Okręgowy w P. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 200.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Ustalił, że powódka zachęcona obietnicą agentki pozwanego M. B., że "pieniążki ładnie zarobią" w dniu 20 czerwca 2011 r. zawarła z pozwanym umowę ubezpieczenia na życie Nowa Perspektywa potwierdzoną polisą z dnia 29 czerwca 2011 r. Podstawowa suma ubezpieczenia została wskazana na kwotę 100.000 zł, zaś składka regularna została określona na kwotę 112,62 zł miesięcznie. Polisa potwierdzała otwarcie dwóch rachunków dedykowanych - jednego nazwanego lokacyjnym podzielnym na Fundusz Dynamicznej Aktywnej Selekcji 50% i Funduszu Stabilnego Wzrostu 50% oraz drugiego złożonego z Funduszu Dynamicznego Aktywnej Selekcji 50% i Funduszu Stabilnego Wzrostu. Wydanie polisy zostało poprzedzone zgłoszeniem w dniu 17 czerwca 2011 r. wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia uniwersalnego Nowa Perspektywa. W dniu 3 czerwca powódka zgłosiła i podpisała wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia inwestycyjnego Kapitalna Przyszłość. Zawarcie umowy zostało potwierdzone polisą, w której określono wysokość składki na 200 zł miesięcznie oraz wybrane fundusze kapitałowe - Funduszu Stabilnego Wzrostu 70% i Fundusz Dynamiczny 30%. Na obu polisach wymieniony był numer rachunku, na jaki należy wpłacać składki. Równocześnie z zawarciem wyżej wymienionych umów ubezpieczenia powódka otrzymała ogólne warunki ubezpieczenia inwestycyjnego. Umowy zawierane były przez powódkę z agentem ubezpieczeniowym pozwanego M. B. w siedzibie pozwanego w P. M. B. na podstawie łączącej ją umowy agencyjnej z pozwanym i stosownego upoważnienia pozyskiwała klientów dla pozwanego.