Wyrok SN z dnia 29 kwietnia 2015 r., sygn. IV CSK 489/14

Z art. 738 § 2 k.c. wynika, że w wypadku substytucji powstają złożone stosunki prawne. Zastępca jest bowiem odpowiedzialny za wykonanie czynności zarówno wobec przyjmującego zlecenie, jak i dającego zlecenie. Przyjmujący zlecenie może także ponosić odpowiedzialność za czynności swojego zastępcy jak za swoje własne (np. gdy nie zawiadomił dającego zlecenie o substytucji); wówczas odpowiedzialność przyjmującego zlecenie i zastępcy jest solidarna. Dodatkowo sytuacja komplikuje się, gdy osoba, której przyjmujący zlecenie powierzył wykonanie czynności nie jest zastępcą, a osobą, z której pomocą dłużnik wykonuje zobowiązanie (art. 474 k.c.). Różnica między pomocnikiem a zastępcą nie jest łatwa do uchwycenia. W piśmiennictwie przyjmuje się, że w razie wątpliwości decyduje zakres swobody działania danej osoby; zastępca działa samodzielnie, natomiast pomocnik podlega kierownictwu i nadzorowi przyjmującego zlecenie.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Maria Szulc (przewodniczący)

SSN Antoni Górski

SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa A. W. przeciwko W. P. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 29 kwietnia 2015 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w G. z dnia 17 stycznia 2014 r.,

uchyla zaskarżony wyrok w części uwzględniającej powództwo (pkt I. 1) oraz orzekającej o kosztach procesu (pkt I. 3 i III) i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w G. do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 20 września 2012 r. Sąd Rejonowy w G. oddalił powództwo o zasądzenie 60 020 zł z ustawowymi odsetkami.

Sąd ustalił, że powód prowadzi rejestrowaną działalność gospodarczą pod nazwą Centrum Doradztwa Prawnego "P."; jako miejsce jej prowadzenia w ewidencji wpisano - po zmianie dokonanej w dniu 22 listopada 2010 r. - G. ul. W. [...]. Pod tym samym adresem rejestrowaną działalność gospodarczą pod nazwą Centrum Doradztwa Prawnego P. prowadzi także P. K. Pozwany zarejestrował działalność gospodarczą pod nazwą W. P. Centrum Doradztwa Prawnego "P." w dniu 10 lipca 2008 r.; prowadzi tę działalność w wynajętej część lokalu znajdującego się w G. przy ul. W. [...].