Wyrok SN z dnia 16 maja 2014 r., sygn. II PK 237/13

Przepis art. 9 § 4 k.p. ma na uwadze zgodność źródeł prawa ujmowanych normatywnie.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Józef Iwulski

SSN Jerzy Kuźniar

w sprawie z powództwa W. K. przeciwko A. Sp. z o.o. w W. o odszkodowanie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 16 maja 2014 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 22 marca 2013 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z 22 marca 2013 r. oddalił apelację skarżącego pracodawcy od wyroku Sądu Rejonowego z 14 czerwca 2012 r., zasądzającego na rzecz powoda W. K. odszkodowanie w kwocie 14.430 zł za rozwiązanie stosunku pracy. Sąd stwierdził naruszenie przez pracodawcę porozumienia zawartego 19 kwietnia 2007 r. z radą pracowników (niżej jako "porozumienie") na podstawie art. 5 ustawy z 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz.U. 2006 r. Nr 79, poz. 550, ze zm.; niżej także jako "ustawa z 2006 r."). Przepis § 4 ust. 1 porozumienia stanowił, że "Pracodawca nie może bez zgody Rady wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem będącym jej członkiem oraz przez rok od zakończenia członkostwa. Podobnie pracodawca nie może bez zgody Rady zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy (na niekorzyść pracownika), będącego członkiem Rady". Powód był zatrudniony u pozwanego na podstawie umowy na czas nieokreślony. W 2007 r. przeprowadzono u pozwanego wybory do rady pracowników i powód został wybrany na stanowisko sekretarza. Pierwsze zebranie rady pracowników odbyło się 21 marca 2007 r. Od 2 listopada 2010 r. powód był niezdolny do pracy i po zasiłku chorobowym miał świadczenie rehabilitacyjne do 29 września 2011 r. Oświadczeniem z 10 października 2011 r. pozwany rozwiązał z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1 k.p. Sąd Rejonowy stwierdził, że pozwany nie występował do rady pracowników o wyrażenie zgody na rozwiązanie z powodem umowy o pracę, gdyż wcześniej upłynęła kadencja (czteroletnia) rady pracowników wybranej w 2007 r., a nie przeprowadzono kolejnych wyborów i nie było rady w zakładzie pracy. Sąd Rejonowy stwierdził, że powód objęty był ochroną zatrudnienia na podstawie § 4 porozumienia z 19 kwietnia 2007 r. do 2 marca 2012 r. Do tego dnia pozwany nie mógł rozwiązać z powodem umowy o pracę bez zgody rady. Pozwanego nie usprawiedliwia brak rady pracowników w chwili rozwiązywania umowy o pracę, gdyż to pracodawca zobligowany był do zapewnienia procedur umożliwiających wybór pierwszej i kolejnych rad pracowników (art. 10 ustawy z 2006 r.). Pracodawca, nie przeprowadzając takich procedur, zobligowany jest do ponoszenia konsekwencji, w tym związanych z brakiem możliwości ubiegania się o zgodę na rozwiązanie umowy o pracę z byłym członkiem rady. Powodowi należało zatem zasądzić odszkodowanie w kwocie 14.430 zł na podstawie art. 58 k.p. W apelacji pozwany zarzucił naruszenie art. 10 i 17 ustawy z 2006 r., gdyż od 2007 r. istniał regulamin funkcjonowania rady pracowników i zgodnie nim najpóźniej na 14 dni przed upływem kadencji dotychczasowej rady, powołuje się nową. Urzędująca rada i powód jako jej sekretarz mieli obowiązek organizacji wyborów do nowej rady. Po ustaniu kadencji rady powód nie mógł korzystać z ochrony zatrudnienia na podstawie porozumienia z 19 kwietnia 2007 r. Ponadto naruszono art. 8 k.p. i 353 k.c. w związku z § 4 porozumienia z 19 kwietnia 2007 r. i art. 5 ustawy z 2006 r., gdyż legitymacja do zawarcia porozumienia została bezzasadnie wywiedziona z tego przepisu. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu oddalenia apelacji wskazał, że ochrona zatrudnienia na podstawie § 4 ust. 1 porozumienia z 19 kwietnia 2007 r. jest korzystniejsza niż ochrona z art. 17 ust. 1 ustawy z 2006 r. Czasowa ochrona zatrudniania na podstawie porozumienia jest ważna. Identyczny bowiem pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z 7 grudnia 1999 r., I PKN 438/99, stwierdzając, że postanowienia układu zbiorowego pracy zmieniającego na korzyść pracowników zasady szczególnej ochrony przed rozwiązałem stosunku pracy są ważne. W obecnej sprawie uzasadnia to rozstrzygnięcie, że kadencja powoda w radzie pracowników upłynęła 2 marca 2011 r. i na podstawie § 4 ust. 1 porozumienia był objęty dalszą ochroną zatrudnienia do 2 marca 2012 r. Do tego dnia pozwany nie mógł rozwiązać z nim umowy o pracę bez zgody rady. Powód miał więc prawo do odszkodowania na podstawie art. 56 i 58 k.p., a zarzuty naruszenia art. 8 k.p. i art. 353 k.c. nie były zasadne. Pracodawca, a nie powód, był zobowiązany do zapewnienia procedury powołania nowej rady. Nie przeprowadzając jej ponosi konsekwencje z tym związane, między innymi w postaci braku możliwości ubiegania się o zgodę na rozwiązanie umowy o pracę z byłym członkiem rady.