Wyrok SN z dnia 18 września 2014 r., sygn. V CSK 563/13

1. Istotą skargi pauliańskiej jest pozbawienie skuteczności określonej czynności prawnej wobec występującego ze skargą wierzyciela. Odjęcie skuteczności wyraża się w możności dochodzenia przez wierzyciela zaspokojenia z oznaczonych przedmiotów majątkowych, mimo że przedmioty te do dłużnika już nie należą oraz znoszenia egzekucji przez osobę mającą do nich prawo. Zgodnie z treścią art. 531 § 1 k.c. uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli może nastąpić w drodze zarzutu przeciwko osobie, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. Legitymowanym biernie nie jest więc dłużnik lecz osoba trzecia, z którą dłużnik przedsięwziął czynność prawną krzywdzącą wierzyciela, albo dalsza osoba, na rzecz której osoba trzecia rozporządziła korzyścią majątkową.

2. Współuczestnictwo konieczne (art. 72 § 2 k.p.c.) jest kwalifikowaną postacią współuczestnictwa materialnego i wynika z istoty stosunku prawnego lub przepisu ustawy. Polega na tym, że po stronie procesowej występuje kilka podmiotów razem, ponieważ tylko łącznie przysługuje im legitymacja procesowa. W sprawie z powództwa osoby trzeciej o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji współuczestnictwo konieczne zachodzi w przypadku, gdy dłużnik zaprzecza prawu osoby trzeciej (art. 841 § 2 k.p.c.).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)

SSN Marta Romańska

SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa A.- P. Sp. z o.o. w J. przeciwko T. E.S.A. w T. o zwolnienie spod egzekucji, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 września 2014 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 23 kwietnia 2013 r.

1) oddala skargę kasacyjną;

2) zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3600 ( trzy tysiące sześćset ) złotych zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny zmienił w punkcie pierwszym wyrok Sądu Okręgowego w G., uwzględniający powództwo o zwolnienie spod egzekucji wymienionych towarów spożywczych w ten sposób, że oddalił powództwo w tym zakresie oraz uchylił w punkcie drugim wyrok w części umarzającej postępowanie i w tym zakresie sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w G. do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego i apelacyjnego.