Wyrok SN z dnia 13 lutego 2014 r., sygn. V CSK 45/13

1. Przepisy art. 483 i 484 k.c. ujmują zastrzeżoną przez strony karę umowną jako surogat odszkodowania należnego z tytułu odpowiedzialności kontraktowej. Kara umowna pełni więc przede wszystkim funkcję kompensacyjną. Dlatego - choć należy się w zastrzeżonej wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody (art. 484 § 1 k.c.), a obowiązek jej zapłaty powstaje nawet wtedy, gdy wierzyciel na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie poniósł w ogóle szkody - przepisy, które ją normują, nie pozbawiły doniosłości relacji między wysokością zastrzeżonej kary umownej a godnym ochrony interesem wierzyciela

2. Do porządku publicznego w rozumieniu art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. należą nie tylko zasada swobody umów i zasada pacta sunt servanda, ale i wspomniane wcześniej zasady ograniczające swobodę umów i ich trwałość, w szczególności zasada sprzeciwiająca się zastrzeganiu w umowach jako sankcji za naruszenie zobowiązania świadczenia pieniężnego w wysokości oderwanej od rozmiaru szkody, tak że stałoby się ono przede wszystkim środkiem swoistej kary i prowadziło do wzbogacenia drugiej strony.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Dariusz Dończyk

SSN Irena Gromska-Szuster

Protokolant Izabella Janke

w sprawie ze skargi Gminy W. przeciwko Syndykowi masy upadłości "H. P." S.A. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. i P. S.A. w W. w upadłości układowej z udziałem interwenienta ubocznego nadzorcy sądowego P. S.A. w upadłości układowej - Syndycy W. B., S.-K., G. spółka komandytowa o uchylenie wyroku sądu polubownego, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 13 lutego 2014 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej "H. P." S.A. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. oraz P. w W. w upadłości układowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 9 maja 2012 r.