Problemy wakacyjne pracodawców
Lato to z punktu widzenia pracodawców czas utrudnionej organizacji pracy – z jednej strony, pracownicy właśnie w tym okresie są najbardziej zainteresowani wykorzystaniem przysługującego im urlopu wypoczynkowego, z drugiej, liczba zadań do wykonania zazwyczaj nie tylko się nie zmniejsza, ale w zależności od profilu działalności jednostki może wręcz wzrosnąć. Jak prawidłowo zaplanować przysługujące pracownikom urlopy? Jak obliczyć wymiar urlopu przysługującego poszczególnym pracownikom? Czy pracodawca ma prawo dokonać zmian w planie urlopów? Na jakich zasadach należy udzielać pracownikom dofinansowania do wypoczynku? Na te i inne pytania odpowiadamy w tekście.
Urlopy wypoczynkowe
Pracownik zatrudniony po raz pierwszy
Zasadą jest, że pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Jednak co ważne, pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku (art. 153 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy; dalej: k.p.).
Anna K. 1 marca 2023 r. rozpoczęła pracę w muzeum gminnym. Jest to jej pierwsze zatrudnienie i jest uprawniona do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 dni. W czerwcu 2023 r. pracownica złożyła wniosek o udzielenie jej urlopu wypoczynkowego w okresie od 3 do 16 lipca (10 dni roboczych). Pracodawca odmówił udzielenia urlopu w takim wymiarze, bo pracownica nie nabyła jeszcze do niego prawa, co wynika z wyliczenia:
- 20 dni urlopu : 12 miesięcy w roku = 1,66 dnia za każdy miesiąc,
- 4 miesiące x 1,66 dnia = 6,64 dnia.
Trzeba pamiętać o tym, że zastrzeżenie dotyczące nabywania prawa do urlopu wypoczynkowego z upływem każdego miesiąca pracy dotyczy tylko roku kalendarzowego, w którym pracownik podjął pracę po raz pierwszy. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym (art. 153 § 2 k.p.). To sprawia, że sytuacja urlopowa pracownika jest zdecydowanie korzystniejsza, gdy podejmie on pracę pod koniec roku kalendarzowego (parz: ).