Wyrok SN z dnia 12 lutego 2014 r., sygn. IV CSK 349/13

1. Konstytutywne elementy umowy przechowania określa art. 835 k.c. stanowiąc, że umowa ta polega na oddaniu rzeczy ruchomej przechowawcy, który zobowiązuje się zachować ją w stanie niepogorszonym. Oznacza to obowiązek sprawowania pieczy na rzeczą ruchomą oznaczoną co do tożsamości, a więc strzeżenia jej przed uszkodzeniem lub zniszczeniem oraz przed utratą. Umowa przechowania jest umową dwustronnie zobowiązującą, realną i co do zasady odpłatną z uwagi na domniemanie ustanowione w art. 836 k.c. Chociaż odpłatność nie należy do jej istoty, bo uregulowanie kwestii wynagrodzenia zostało pozostawione stronom, to przechowawca nie otrzyma wynagrodzenia jedynie wówczas, gdy strony tak postanowią albo można taką wolę stron ustalić na podstawie całokształtu okoliczności związanych z zawarciem umowy. Jeżeli więc z umowy lub okoliczności wynika, że ekwiwalentem świadczenia przechowawcy jest świadczenie składającego w postaci wynagrodzenia, umowa przechowania będzie umową wzajemną i przy określaniu treści stosunku i zasad odpowiedzialności znajdą zastosowanie przepisy o wykonaniu i skutkach niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych.

2. Nieuprawnione rozporządzenie rzeczą oddaną na przechowanie czyni niemożliwym spełnienie świadczenia przechowawcy w postaci pieczy nad rzeczą oraz wydania przedmiotu przechowania na żądanie składającego. Nie ma podstaw do przyjęcia, że staje się ono mniej, czy w niższym stopniu prawdopodobne. Zwłoka, o której mowa w art. 491 § 1 k.c., musi być oceniana w świetle art. 476 k.c., bo przepisy o umowach wzajemnych nie regulują odrębnie tej kwestii.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)

SSN Agnieszka Piotrowska

SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

Protokolant Katarzyna Jóskowiak

w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Rolno - Zbożowego "M." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N. przeciwko Zakładom Tłuszczowym "K." Spółce Akcyjnej w K. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 12 lutego 2014 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 12 października 2012 r.