Wyrok SN z dnia 2 września 2009 r., sygn. II UK 30/09

Sprawy o ustalenie kapitału początkowego nie są objęte zakresem regulacji rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U.UE Polskie wydanie specjalne Tom 01, Rozdział 05, s. 35 ze zm.).

Okres pracy za granicą obywatela polskiego w zagranicznym zakładzie, do którego został skierowany w ramach współpracy międzynarodowej (art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) podlega uwzględnieniu przy obliczaniu kapitału początkowego na podstawie art. 174 ust. 2 tej ustawy.

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN:

Bogusław Cudowski, Zbigniew Hajn.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 września 2009 r. sprawy z wniosku Krystyny P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Od- działowi w P. o wartość kapitału początkowego, na skutek skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 kwietnia 2008 r. [...]

oddalił skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 18 maja 2007 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w P. ustalił wnioskodawczyni Krystyny P. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 r. W ustaleniu wartości tego kapitału nie został uwzględniony okres ubezpieczenia w Czechosłowacji (obecnie w Czechach) od 10 października 1975 r. do 20 lipca 1979 r. ze względu na okoliczność, że w przyszłości odwołująca się będzie mogła ubiegać się o świadczenie emerytalno-rentowe w Czechach za wskazany okres ubezpieczenia.

Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ostrołęce wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2007 r. zmienił zaskarżoną decyzję i zaliczył wnioskodawczyni okres pracy od dnia 10 października 1975 r. do dnia 1 lipca 1979 r. i nakazał przeliczyć wartość kapitału początkowego. Sąd ten ustalił, że w okresie od 10 października 1975 r. do 1 lipca 1979 r. ubezpieczona była zatrudniona w Czechosłowacji, w przedsiębiorstwie „S.", do którego została skierowana przez organ zatrudnienia w ramach umowy międzynarodowej zawartej przez rządy PRL i CSRS. W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy stwierdził, że sporną kwestią nie była okoliczność zatrudnienia ubezpieczonej w przedsiębiorstwie „S." w byłej Czechosłowacji w okresie od 10 października 1975 r. do 1 lipca 1979 r., a spór dotyczył zagadnienia, czy okres tego zatrudnienia podlega uwzględnieniu przy ustalaniu wartości kapitału początkowego zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353 ze zm., dalej ustawa o emeryturach lub ustawa). W myśl tego przepisu kapitał początkowy ustala się ubezpieczonym urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed 1 stycznia 1999 r., opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się - stosownie do art. 174 ust.2 pkt 1 ustawy - przebyte przed dniem jej wejścia w życie okresy składkowe, o których mowa w art. 6 tej ustawy. Z kolei art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. c ustawy o emeryturach, stanowi że za okresy składkowe uważać należy również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. okresy, za które została opłacona składka, lub za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, zatrudnienia obywateli polskich za granicą, po ukończeniu przez nich 15 roku życia, w organizacjach międzynarodowych, zagranicznych instytucjach i w zakładach, do których zostali skierowani w ramach współpracy międzynarodowej lub w których byli zatrudnieni za zgodą właściwych władz polskich. Skoro więc odwołująca się w dacie podjęcia zatrudnienia w Czechosłowacji miała ukończone 15 lat i została skierowana do pracy na podstawie umowy zawartej przez rząd tego państwa z rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - Sąd Okręgowy uznał sporny okres zatrudnienia za okres składkowy, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. c ustawy i w konsekwencji uwzględnił go przy ustalaniu kapitału początkowego, na podstawie art. 174 ust. 2 pkt 1 tej ustawy.