Wyrok SN z dnia 6 stycznia 2009 r., sygn. II UK 117/08

W sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wysokość wynagrodzenia osiąganego w trakcie niewątpliwego świadczenia pracy może być wykazana wszelkimi środkami dowodowymi.

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Małgorzata Gersdorf.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 stycznia 2009 r. sprawy z wniosku Ryszarda I. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w P. o kapitał początkowy, na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29 października 2007 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Apelacyjnemu w Poznaniu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 29 października 2007 r. [...] Sąd Apelacyjny w Poznaniu zmienił na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w P. wyrok Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Koninie z dnia 10 maja 2006 r. i oddalił odwołanie wnioskodawcy Ryszarda I. od decyzji ZUS z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie o kapitał początkowy. W ocenie Sądu drugiej instancji, poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne nie były wystarczające do rozstrzygnięcia sprawy, stąd brak podstaw do jednoznacznego ustalenia wysokości wynagrodzenia jakie wnioskodawca uzyskiwał w latach 1972 - 1974, a zatem nie jest możliwe obliczenie podstawy wymiaru świadczenia dla potrzeb ustalenia kapitału początkowego w dochodzony przez wnioskodawcę sposób - art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

W świetle ustaleń faktycznych, wnioskodawca (urodzony w dniu 11 kwietnia 1950 r.) złożył w dniu 7 listopada 2003 r. wniosek o ustalenie kapitału początkowego. W kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych wskazał, że w okresie od 12 kwietnia 1966 r. do 12 grudnia 1968 r. pracował w gospodarstwie rolnym matki Stanisławy I. na dowód czego załączył zaświadczenie Urzędu Miasta i Gminy w T. Nadto wskazał, że od 13 grudnia 1968 r. do 2 lipca 1988 r. był zatrudniony w PPKS oddział T. jako kierowca, na dowód czego załączył druk Rp7. Do wniosku odwołujący się załączył również zaświadczenie wydane przez Dyrekcję Budowy Ropociągów w N. z dnia 18 listopada 1980 r. potwierdzające zatrudnienia w okresie od 31 lipca 1979 r. do 29 listopada 1980 r. na terenie ZSRR. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego, organ rentowy wziął pod uwagę 10 wybranych lat, tj. lata 1981 - 1990, nie uwzględniając okresów od 12 kwietnia 1966 r. do 12 grudnia 1968 r., gdyż przy ustaleniu kapitału początkowego nie bierze się pod uwagę okresów pracy w gospodarstwie rolnym, oraz okresu od 12 kwietnia 1972 r. do 24 kwietnia 1972 r., gdyż nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne. Wobec powyższego, decyzją z dnia 22 czerwca 2005 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w P. ustalił kapitał początkowy wnioskodawcy, przyjmując do jego obliczenia okresy składkowe w wymiarze 29 lat 11 miesięcy i 8 dni czyli 359 miesięcy. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1 stycznia 1981 r. do 31 grudnia 1990 r. i ustalił podstawę wymiaru kapitału początkowego na 71,71%. Ponadto ustalił współczynnik proporcjonalny do osiągniętego wieku w dniu 31 grudnia 1998 r. oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 88,97 %.