Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2007 r., sygn. I UK 376/06

Zatrudnienie ubezpieczonego na stanowisku kierownika kilku oczysz­czalni ścieków, które nie ograniczało się do sprawowania stale i w pełnym wy­miarze czasu pracy dozoru nad pracownikami świadczącymi pracę w szczegól­nych warunkach, ale polegało na wykonywaniu także innych, licznych czynności kierowniczych, nie stanowi wykonywania pracy w szczególnych warunkach dla potrzeb nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza,

Sędziowie: SN Zbigniew Myszka (sprawozdawca), Romualda Spyt.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 czerwca 2007 r. sprawy z odwołania Józefa F. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w Z. o prawo do emerytury, na skutek skargi kasacyjnej ubezpie­czonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 lipca 2006 r. [...]

oddalił skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyro­kiem z dnia 13 lipca 2006 r., wydanym po rozpoznaniu apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w Z., zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 28 września 2004 r., przyznający ubezpieczonemu Józefowi F. prawo do emerytury w niższym wieku, w ten sposób, że oddalił odwołanie ubezpieczonego.

W sprawie tej ustalono, że ubezpieczony (urodzony 26 stycznia 1940 r.) po­siada ogólny staż ubezpieczeniowy 42 lata i 8 miesięcy. W okresie od 1 stycznia 1967 r. do 31 grudnia 1972 r. oraz od 1 lipca 1974 r. do 15 grudnia 1986 r. był za­trudniony w byłym Powiatowym Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w T.G. (zwanym dalej PWiK w T.G.) na stanowisku kierownika oczyszczalni ścieków, a w okresie od 4 października 1996 r. do 31 sierpnia 2002 r. w Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji w B. (zwanym dalej PWiK w B.) na stanowisku kierownika technicznej eksploatacji oczyszczalni ścieków. Ze schematów organiza­cyjnych PWiK w T.G. z dnia 10 marca 1976 r. i z dnia 17 maja 1980 r. wynika, że w okresie do od 1 stycznia 1967 r. do 31 grudnia 1972 r. i od 1 lipca 1974 r. do 17 maja 1980 r. ubezpieczony był kierownikiem 6 oczyszczalni, a od 17 maja 1980 r. do 15 grudnia 1986 r. kierownikiem 8 oczyszczalni. Oczyszczalnie te nie miały oddzielnych kierowników ani mistrzów, z wyjątkiem oczyszczalni „P.” gdzie był mistrz, miały na­tomiast brygadzistów, z wyjątkiem oczyszczalni w R.Ś. Zgodnie z zarządzeniem dy­rektora z 1967 r. ubezpieczony miał obowiązek sprawowania stałego nadzoru nad pracownikami oczyszczalni. W latach 1967-1972 i 1974-1986 ubezpieczony nadzorował stale oczyszczalnie i wykonywał czynności biurowe w biurze znajdującym się na terenie oczyszczalni ścieków „Ś.” w T.G., gdzie pracował w szkodliwych i niehi­gienicznych warunkach. W tym okresie nie wykonywał żadnej pracy biurowej i admi­nistracyjnej w siedzibie dyrekcji. Sąd Okręgowy stwierdził, że pracę ubezpieczonego wykonywaną w okresie od 1 stycznia 1967 r. do 31 grudnia 1972 r. oraz od 1 lipca 1974 r. do 15 grudnia 1986 r. (w sumie 19 lat pracy), należy zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach, wymienionej w wykazie A działu IX poz. 1, 2, 3 i 7 oraz dziale XIV poz. 24 pkt 1, stanowiącym załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 1 lipca 1983 r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki tere­nowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych wa­runkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej (Dz.Urz. Nr 2 poz. 3, powoływanrgo dalej jako zarządzenie Nr 9). W ocenie tego Sądu, bez znaczenia było to, że ubezpieczony przeznaczał około 1 godziny dziennie na dojazd autobusem lub samochodem służbowym do poszczegól­nych oczyszczalni, ponieważ pozostawał w tym czasie do dyspozycji zakładu pracy. Za pracę w szczególnych warunkach Sąd Okręgowy uznał również pracę wykonywaną w okresie od 4 października 1996 r. do 31 sierpnia 2002 r., ponieważ także w tym okresie ubezpieczony nadzorował bezpośrednio, stale i przez wszystkie dniówki ro­bocze pracę pracowników oczyszczalni. Zatem istnieją podstawy do przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury w oparciu o art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm., powoływanej dalej jako ustawa o emeryturach i rentach z FUS), bowiem w dniu 26 stycznia 2002 r. ukończył on 60 lat, legitymuje się wymaga­nym ogólnym stażem pracy i 15 letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.