Wyrok SN z dnia 4 października 2000 r. sygn. I PKN 65/00
Roszczenie o dopuszczenie do pracy nie może być uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego lub z jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem z uwagi na to, że pracownik przed siedmiu laty osiągnął wiek emerytalny, gdyż oznaczałoby to naruszenie zakazu dyskryminacji ze względu na wiek (art. 113 KP).
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca)
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Walerian Sanetra
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 4 października 2000 r. sprawy z powództwa Haliny Z. przeciwko Najwyższej Izbie Kontroli w W. o dopuszczenie do pracy i wynagrodzenie, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 30 kwietnia 1999 r. [...]
uchylił zaskarżony wyrok w części oddalającej apelację (punkt 2) i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie do ponownego rozpoznania.
Uzasadnienie
Halina Z. początkowo dochodziła przywrócenia do pracy w Zespole Państwowego Przemysłu i Handlu Najwyższej Izby Kontroli i zasądzenia wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, twierdząc, że została „zatrudniona ze skutkami mianowania z art. 15 ust. 1 ustawy o NIK”.
Strona pozwana - Najwyższa Izba Kontroli wniosła o oddalenie powództwa, podnosząc, między innymi, zarzut niedopuszczalności drogi sądowej. Skoro, zdaniem powódki, łączył ją z pozwaną stosunek pracy z mianowania, to na decyzję o rozwiązaniu tego stosunku może służyć skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi - Sąd Pracy, wyrokiem z dnia 17 lipca 1995 r. oddalił powództwo. Sąd ten ustalił, że powódka była zatrudniona w Najwyższej Izbie Kontroli na podstawie trzech kolejnych umów o pracę na czas określony: od 7 stycznia 1992 r. do 7 stycznia 1993 r., od 8 stycznia 1993 r. do 31 grudnia 1993 r. i od 7 stycznia 1994 r. do 31 grudnia 1994 r. Pierwsza z tych umów dotyczyła stanowiska doradcy prawnego w Zespole Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia, druga doradcy prawnego w Zespole Państwowego Przemysłu i Handlu, a trzecia radcy prawnego w tym samym Zespole. Zawarcie tych umów było poprzedzone wnioskami personalnymi zatwierdzonymi przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Umowy o pracę z powódką podpisywał Dyrektor Departamentu Organizacyjnego, który w owym czasie nie miał uprawnień, ani pełnomocnictw Prezesa Najwyższej Izby Kontroli do mianowania pracowników. Pismem z 16 stycznia 1995 r. poinformował on powódkę, że nie została uwzględniona jej prośba o dalsze zatrudnienie, a umowa o pracę zawarta z nią na czas określony ustała 31 grudnia 1994 r. Sąd Rejonowy przyjął, że powódka nie była zatrudniona na podstawie mianowania mimo, że pracowała dłużej niż rok na stanowiskach, na których wykonuje się czynności kontrolne. Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę nie przekształciło się w zatrudnienie na postawie mianowania, gdyż nie pochodziło od organu uprawnionego, tj. Prezesa NIK. Zdaniem tego Sądu, przepis art. 15 ust. 3 ustawy o NIK nie jest przepisem bezwzględnie obowiązującym.