Uchwała SN z dnia 11 października 1996 r., sygn. III CZP 76/96

Sąd Najwyższy z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej w sprawie z powództwa Marii D. i Antoniego D. przeciwko Skarbowi Państwa – Ministrowi Spraw Wewnętrznych o odszkodowanie po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 13 lutego 1996 r. I ACr 1198/95 do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c.:

„Czy bieg przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody z tytułu czynu uznanego za zbrodnię stalinowską przez przepisy ustawy z 4 kwietnia 1991 r. o zmianie ustawy o Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce – Instytucie Pamięci Narodowej (Dz.U. nr 45, poz. 195) biegnie od daty popełnienia tego czynu, wejścia w życie cytowanej ustawy czy od daty uznania tego czynu za zbrodnię stalinowską?”

podjął następującą uchwałę:

Przedawnienie roszczeń o naprawienie przez Skarb Państwa szkody wyrządzonej czynami stanowiącymi zbrodnie stalinowskie w rozumieniu art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 4 kwietnia 1991 r. o zmianie ustawy o Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce – Instytucie Pamięci Narodowej (Dz.U. nr 45, poz. 195) należy oceniać na podstawie przepisów prawa cywilnego. W ramach takiej oceny, przy uwzględnieniu okoliczności konkretnej sprawy, sąd powinien rozważyć, czy nie zachodziła przeszkoda powodująca, że przedawnienie nie rozpoczęło biegu, względnie że bieg przedawnienia uległ zawieszeniu. Sąd powinien również mieć na uwadze, czy w konkretnych okolicznościach podniesienie zarzutu przedawnienia nie stanowi nadużycia prawa.