Uchwała SN z dnia 6 sierpnia 1991 r., sygn. III CZP 66/91

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Marianny K. przeciwko Miejskiemu Przedsiębiorstwu Komunikacyjnemu w Ł. o podwyższenie renty i zapłatę po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 6 sierpnia 1991 r. zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Apelacyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 21 maja 1991 r. I ACr 104/91 do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c.:

„Czy art. 358¹ § 3 k.c. w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 52 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny (Dz.U. nr 55, poz. 221) ma zastosowanie do roszczeń o podwyższenie renty uzupełniającej z art. 444 § 2 k.c. dochodzonych na podstawie art. 907 § 2 k.c., a obejmujących 3-letni okres przed wniesieniem pozwu, a jeżeli tak, to czy kryterium waloryzacji może stanowić odniesienie do, poziomu aktualnie osiąganych średnich zarobków w gospodarce uspołecznionej, czy też do wskaźnika inflacji w okresie objętym pozwem?”

podjął następującą uchwałę:

W sprawie o zmianę wysokości renty na podstawie art. 907 § 2 k.c. sąd może – stosownie do okoliczności sprawy – również zrewaloryzować wysokość poszczególnych rat renty za okres poprzedzający wytoczenie powództwa (art. 358¹ § 3 k.c.).

Uzasadnienie

Przedstawione w rozważanym zagadnieniu prawnym wątpliwości nasunęły się na tle następującego stanu faktycznego sprawy. Powódka w 1979 r. uległa wypadkowi komunikacyjnemu, doznając poważnych obrażeń ciała. W ich następstwie stała się niezdolną do pracy zawodowej, wymaga pomocy osoby trzeciej, jak też zwiększyły się jej potrzeby. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Łodzi z 18.XI.1981 r. zasądzono od pozwanego Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Ł. na rzecz powódki m.in. rentę odszkodowawczą w kwocie 6.847 zł miesięcznie. Renta ta w trybie art. 907 § 2 k.c. podwyższana była kolejnymi wyrokami, tak iż ostatnim prawomocnym wyrokiem podwyższono ją do kwoty po 21.190 zł miesięcznie. W pozwie z czerwca 1990 r. powódka, powołując się na art. 907 § 2 k.c. zażądała podwyższenia – w sposób zróżnicowany – przysługującej jej renty, poczynając od 1.VII.1987 r. Od daty bowiem poprzedniego wyroku nastąpiła zmiana stosunków; a mianowicie wzrosłyby jej zarobki, gdyby kontynuowała pracę zawodową, pogorszył się też jej stan zdrowia, skutkiem czego zmuszona została wydatkować wyższe kwoty pieniężne celem zaspokojenia wzmożonych potrzeb.