Wyrok NSA z dnia 17 listopada 2023 r., sygn. III OSK 671/23

Administracyjne postępowanie

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak Sędziowie: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędzia del. WSA Paweł Mierzejewski (spr.) Protokolant: Starszy asystent sędziego Magdalena Zając po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej małoletniej A.A. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego B.B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 grudnia 2022 r. sygn. akt II SA/Wa 1458/22 w sprawie ze skargi małoletniej A.A. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego B.B. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 lipca 2022 r. nr 010000/620/27632/2022/CSW w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 5 grudnia 2022 r., sygn. akt II SA/Wa 1458/22, oddalił skargę małoletniej A.W. (dalej: skarżąca) reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego B.W. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: organ albo Prezes ZUS) z dnia 4 lipca 2022 r. nr 010000/620/27632/2022/CSW w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku.

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.

Opisaną na wstępie decyzją Prezes ZUS działając na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 504), dalej: "u.e.r.", po rozpoznaniu wniosku z dnia 11 kwietnia 2022 r., orzekł o odmowie przyznania skarżącej renty rodzinnej w drodze wyjątku. W uzasadnieniu wydanej decyzji organ wskazał, że zgodnie z treścią art. 83 ust. 1 u.e.r. aby świadczenie zostało przyznane, muszą zostać spełnione łącznie wszystkie przesłanki w nim określone. Niespełnienie chociażby jednej wyklucza możliwość przyznania świadczenia w drodze wyjątku. Prezes ZUS podał, że z uwagi na wystąpienie szczególnych okoliczności, skarżącej była przyznana renta rodzinna w drodze wyjątku po zmarłym ojcu i wypłata tego świadczenia realizowana była do dnia 30 kwietnia 2022 r. Organ wyjaśnił, iż przedmiotowe świadczenia nie są przyznawane raz na całe życie. Nie mają one bowiem charakteru roszczeniowego, a ich przyznanie zależy od uznania organu. Zdaniem organu aktualny stan faktyczny wskazuje, że okoliczności przyznania świadczenia w drodze wyjątku uległy zmianie. Z przedstawionej przy wniosku dokumentacji wynika, że dochód rodziny wynosi 3.134,97 zł brutto, a wykazany miesięczny dochód na osobę w rodzinie wynosi 1.567,48 zł brutto i jest wyższy od kwoty najniższej emerytury, która od dnia 1 marca 2022 r. wynosi 1.338,44 zł. Dochód przypadający na osobę w rodzinie może nie zaspokajać wszystkich potrzeb życiowych jednakże trudno uznać, że nie pozwala na zaspokojenie potrzeb niezbędnych, podstawowych. Małoletnie dziecko nie pozostaje zatem bez niezbędnych środków utrzymania. Z uwagi na powyższe Prezes ZUS stwierdził, że brak jest podstaw do przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku na podstawie art. 83 ust. 1 u.e.r.