Wyrok NSA z dnia 26 kwietnia 2023 r., sygn. II OSK 1453/20

Osoba mająca interes prawny na podstawie art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego ma prawo uczestniczyć w postępowaniu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Sędziowie: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz (spr.) Sędzia del. WSA Grzegorz Antas po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skarg kasacyjnych X sp. z o.o. z siedzibą w [...] oraz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bydgoszczy od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 24 września 2019 r. sygn. akt II SA/Bd 150/19 w sprawie ze skargi J.Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bydgoszczy z dnia 5 grudnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego dotyczącego ustalenia warunków zabudowy oddala skargi kasacyjne.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, wyrokiem z 24 września 2019 r. sygn. akt II SA/Bd 150/19, po rozpoznaniu sprawy ze skargi J. Ż. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bydgoszczy z dnia 5 grudnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego dotyczącego ustalenia warunków zabudowy, uchylił zaskarżoną decyzję i zasądził od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bydgoszczy na rzecz skarżącej zwrot kosztów postępowania sądowego.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Decyzją z dnia 16 października 2018 r. nr [...], Prezydent Miasta Bydgoszczy po rozpatrzeniu wniosku X sp. z o.o., ustalił warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalno-usługowego z wbudowanymi garażami, na nieruchomości oznaczonej nr ew.: [...], [...], [...] w obr. [...] położonej przy ulicy [...] w [...].

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Bydgoszczy po rozpatrzeniu odwołania J. Ż., decyzją z dnia 5 grudnia 2018 r., nr [...], orzekło o umorzeniu postępowania odwoławczego. Zdaniem Kolegium w rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z brakiem legitymacji do wniesienia odwołania, ponieważ odwołująca w żaden sposób nie wykazała posiadania legitymacji do wniesienia odwołania od ww. decyzji Prezydenta Miasta Bydgoszczy. Podkreślono przy tym, że ustalenie, czy decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dotyczy interesu prawnego odwołującego zależy od tego, czy posiada on przymiot strony w rozumieniu art. 28 k.p.a. Organ odwoławczy wskazał, że istotę interesu prawnego należy upatrywać w jego związku z konkretną normą prawa materialnego, a kwestionowana decyzja Prezydenta Miasta Bydgoszczy została wydana na mocy przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z regulacji zawartej w art. 63 ust. 1 podanej ustawy wynika, że decyzję o warunkach zabudowy w odpisie doręcza się do wiadomości wnioskodawcy, właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości objętej planowaną inwestycją, natomiast zgodnie z uchwałą składu pięciu sędziów NSA z dnia 25 września 1995 r., sygn. akt VI SA 13/95, stronami postępowania o ustalenie warunków zabudowy poza inwestorem, właścicielem lub użytkownikiem wieczystym działki, na której planowana jest inwestycja, mogą być właściciele i użytkownicy wieczyści działek sąsiednich. Kolegium podkreśliło, że w orzecznictwie zwraca się co prawda uwagę na możliwość poszerzenia wskazanego kręgu stron postępowania, jednak tylko w przypadku, gdy planowana inwestycja oddziałuje na nieruchomości innych podmiotów, o ile wykażą interes prawny, tj. wpływ zamierzenia inwestycyjnego na możliwość korzystania z nieruchomości, którą władają. Właściciele i użytkownicy wieczyści gruntów dalej położonych niż bezpośrednio sąsiadujących, mogą być uznani za strony postępowania wtedy, gdy zamierzona inwestycja może wywoływać skutki dla nich negatywne ze względu na ochronę środowiska. W rozpatrywanym przypadku planowane zamierzenie inwestycyjne nie należy do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko - nie zostało bowiem wymienione w katalogu takich przedsięwzięć, zawartym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Wykazanie interesu prawnego nie oznacza subiektywnego przekonania o konieczności dopuszczenia do udziału w sprawie lecz wymaga wykazania okoliczności pozwalających zakwalifikować interes danej osoby jako interes prawny w rozumieniu art. 28 k.p.a. Należy przy tym odróżnić interes prawny do interesu faktycznego. W rozpatrywanym przypadku, odwołująca jako właściciel nieruchomości nie sąsiadującej bezpośrednio z działką objętą zamierzeniem inwestycyjnym, wskazała normy prawa cywilnego i immisje grożące w związku z realizacją inwestycji, jednakże w świetle powyższych wyjaśnień, w ocenie Kolegium podnoszone obawy należy uznać za nieuzasadnione zważywszy, że ustalenie warunków zabudowy następuje na wniosek zainteresowanego, którego interes nie zawsze jest zbieżny z interesem osób trzecich i z reguły każda inwestycja prowadzona na terenie zabudowanym powoduje pewne uciążliwości dla sąsiedztwa. W zakresie ochrony interesów osób trzecich na tym etapie postępowania nie stwierdzono naruszeń i określono warunki ochrony w zaskarżonej decyzji. Organ podkreślił, że decyzja o warunkach stwierdza tylko dopuszczalność określonego zamierzenia wobec wskazanego terenu, nie przesądzając o możliwości realizacji inwestycji. Wydanie decyzji o warunkach zabudowy nie stanowi żadnej zmiany w sferze praw rzeczowych. Nie rodzi praw do terenu ani nie narusza prawa własności i uprawnień osób trzecich. Dalsze etapy postępowania będą przesądzały o możliwości realizacji inwestycji.