Postanowienie NSA z dnia 17 stycznia 2023 r., sygn. I OSK 2203/22

Inne

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Karol Kiczka po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Miasta [...] na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 maja 2022 r., sygn. akt I SAB/Wa 459/21 o odrzuceniu skargi Miasta [...] na bezczynność Wojewody Mazowieckiego w przedmiocie stwierdzenia nabycia przez dzielnicę - gminę Warszawa Wola z mocy prawa własności nieruchomości postanawia: oddalić skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 6 maja 2022 r., sygn. akt I SAB/Wa 459/21, działając na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej p.p.s.a.) odrzucił skargę Miasta [...] na bezczynność Wojewody Mazowieckiego w sprawie stwierdzenia nabycia przez dzielnicę - gminę Warszawa [...] z mocy prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa, oznaczonej w ewidencji gruntów jako dz. nr [...] z obrębu 2-04-04, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr [...] - z uwagi na jej niedopuszczalność.

Sąd wskazał, że w niniejszej sprawie skarżona jest bezczynność Wojewody Mazowieckiego, polegająca na nie wydaniu decyzji w przedmiocie komunalizacji w trybie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. u. z 1990 r. Nr 32, poz. 191 ze zm., dalej: ustawa), położonej w Warszawie nieruchomości, oznaczonej w ewidencji gruntów jako dz. nr [...] z obrębu 2-04-04, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr [...], w której to sprawie wojewoda winien, zdaniem skarżącego Miasta, wszcząć z urzędu postępowanie - stosownie do art. 17a ust. 3 wyżej cytowanej ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Sąd zauważył, że samo przyznanie organowi administracji publicznej kompetencji do wszczęcia z urzędu postępowania, jak ma to miejsce w przypadku zacytowanej regulacji (obowiązującej w okresie od 22 września 2004 r. do 16 kwietnia 2020 r.), nie prowadziło do automatycznego jego wszczęcia. Ocena czy w danym przypadku należało wszcząć postępowanie komunalizacyjne z urzędu należała zatem do organu, który przede wszystkim musiał posiadać informację o choćby potencjalnej możliwości podlegania danej nieruchomości (nieobjętej przekazanymi wojewodom przez gminy spisami inwentaryzacyjnymi) pod unormowanie z art. 5 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Nie sposób bowiem założyć, że w stosunku do setek nieruchomości zlokalizowanych w danym województwie - w tym takich, które na dzień komunalizacji oraz w okresie obowiązywania unormowania z art. 17a ust. 3 nie miały założonej księgi wieczystej, co uniemożliwiało proste przypisanie jej własności Skarbowi Państwa - organy wojewódzkie (wojewoda) zobligowane były do wszczynania z urzędu postępowań komunalizacyjnych. W tych okolicznościach, zdaniem Sądu I instancji nie doszło do wszczęcia postępowania administracyjnego, nie istnieje stan faktyczny, który można byłoby zakwalifikować jako bezczynność lub przewlekłość. Aby można bowiem mówić o opieszałości organu w załatwieniu konkretnej sprawy administracyjnej, musi istnieć zawisłe przed tym organem postępowanie administracyjne. Skoro zaś taka sytuacja w sprawie nie wystąpiła, to nie istnieje także przedmiot zaskarżenia, a to czyniło, w ocenie Sądu, wniesioną w tych uwarunkowaniach skargę Miasta niedopuszczalną.