Wyrok NSA z dnia 11 października 2019 r., sygn. I OSK 2608/18
Nieruchomości
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek Sędzia del. WSA Edyta Podrazik po rozpoznaniu w dniu 11 października 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Gminy D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 marca 2018 r. sygn. akt I SA/Wa 1798/17 w sprawie ze skargi Gminy D. na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa własności nieruchomości oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 9 marca 2018 r., sygn. akt I SA/Wa 1798/17 oddalił skargę Gminy D. na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa własności nieruchomości.
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:
Wojewoda [...] decyzją z [...] grudnia 2015 r. - na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191, ze zm.) - stwierdził nabycie przez Gminę D. z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r., nieodpłatnie prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa, położonej w obrębie 0014 M., gm. D., oznaczonej numerem ewidencyjnym [...] o pow. 0,5267 ha. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że zgodnie z zaświadczeniem Starosty S. z 28 listopada 2013 r. przedmiotowa nieruchomość w dniu 27 maja 1990 r. stanowiła własność Skarbu Państwa - we władaniu Rejonu Dróg Publicznych w C.(użytek - droga). Obecnie w ewidencji gruntów i budynków jako właściciel wpisany jest Skarb Państwa, natomiast jako władający Starosta S. Stan władania ww. nieruchomością na dzień 27 maja 1990 r. ustalono na podstawie rejestrów prowadzonych w formie analogowej do 1992 roku. W rejestrach tych znajdują się ręcznie dokonane skreślenia w rubryce "władający", bez określenia numeru zmiany, na podstawie której dokonano nowych wpisów, brak jest też jakichkolwiek dokumentów potwierdzających słuszność dokonania przedmiotowych zmian (decyzji, protokołów lub innych dokumentów). Wojewoda [...] przywołał treść art. 21 ust. 1 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz § 24 ust. 3 i 4 pkt 1 lit. c załącznika do zarządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z 20 lutego 1969 r. w sprawie ewidencji gruntów i wywiódł, że zapisy w ewidencji gruntów prowadzonej przez Starostę S. według stanu na dzień 27 maja 1990 r. były niezgodne z ówcześnie obowiązującymi przepisami prawa w tym zakresie, które chronologicznie przedstawił. W ocenie organu, prawidłowy zapis w ewidencji gruntów powinien brzmieć: Skarb Państwa - we władaniu terenowego organu administracji państwowej stopnia podstawowego, tj. Gminy D.. Również aktualne zapisy w ewidencji, tj. Skarb Państwa - we władaniu Starosty S., dokonane na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, a w konsekwencji zapisy w księdze wieczystej (których podstawą były dane z ewidencji gruntów i zaświadczenia starosty), są niezgodne ze sposobem prowadzenia ewidencji. Uwzględniając powyższe organ I instancji uznał, iż spełniona została pozytywna przesłanka z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 10 maja 1990 r., tj. przedmiotowa nieruchomość należała do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego, wobec czego stała się w dniu wejścia w życie ustawy z mocy prawa mieniem właściwej gminy, tj. Gminy D. Jednocześnie, w ocenie organu, nie zaistniała żadna z przesłanek negatywnych wynikających z art. 11 ust. 1 czy art. 12 ww. ustawy.