Wyrok NSA z dnia 2 października 2018 r., sygn. II OSK 1832/18

Administracyjne postępowanie

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędzia del. WSA Piotr Korzeniowski Protokolant asystent sędziego Aneta Kolarz-Kucięba po rozpoznaniu w dniu 2 października 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Wojewody Mazowieckiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 marca 2018 r. sygn. akt IV SA/Wa 3154/17 w sprawie ze skargi Gminy Miejskiej L. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] września 2017 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 16 marca 2018 r. sygn. akt IV SA/Wa 3154/17 w sprawie ze skargi Gminy Miejskiej L. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody M.ego z dnia [...] września 2017 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały, uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie.

Wyrok zapadł w następującym stanie sprawy:

Wojewoda M. rozstrzygnięciem nadzorczym z [...] września 2017 r. nr [...] stwierdził nieważność uchwały Nr XXXIV/451/2017 Rady Miasta L. z [...] sierpnia 2017 r. w sprawie rozpatrzenia wezwania B. A. z [...] lipca 2017 r. do usunięcia naruszenia prawa uchwałą Rady Miasta L. z [...] czerwca 2017 r. Nr XXXII/411/2017 w sprawie uchwalenia "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Miejskiej L.".

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, że zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze zostało wydane z naruszeniem prawa (art. 148 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Sąd I instancji podniósł, że nie można w ogóle mówić o naruszeniu prawa przez Radę, a nie tylko o naruszeniu nieistotnym. Zgodnie z art. 241 k.p.a., przedmiotem wniosku mogą być w szczególności sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności. W ocenie Sądu I instancji, ani wykładnia językowa (zwrot: "w szczególności"), ani wykładnia celowościowa, nie wyłączają z kategorii wniosku w rozumieniu art. 241 k.p.a. podania o zmianę uchwały dotyczącej studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Chodzi tu o działania przyszłe, których podjęcia oczekuje autor wniosku (tj. wszczęcie procedury zmiany studium), a nadto dotyczące ochrony własności. To, że autor wniosku nie musi się legitymować interesem prawnym (wniosek jest tzw. środkiem powszechnym) nie oznacza, że osoba składająca dany wniosek do rady miasta nie może działać we własnym interesie prawnym lub faktycznym. Prawo tego nie zabrania. Wykładając art. 241 k.p.a. należy przy tym przyjmować szeroką definicję wniosku, albowiem prawo do składania wniosków jest uprawnieniem gwarantowanym w Konstytucji RP (art. 63). Zgodnie z tym przepisem, każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa. To właśnie rada gminy jest właściwa do rozpoznania wniosku o zmianę Studium (art. 242 k.p.a. w zw. z art. 27 w zw. z art. 9 i 12 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz.U. z 2017 r. poz. 1073). Art. 101 ust. 1 w brzmieniu sprzed nowelizacji nie precyzował formy i trybu udzielenia przez organ gminy odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Skoro chodzi o stanowisko rady gminy, to właściwą formą działania tego organu kolegialnego była, na zasadach ogólnych (m. in. art. 18 - 20 ustawy o samorządzie gminnym) uchwała rady gminy. Rada gminy jest organem kolegialnym i jedyną formę, w jakiej uzewnętrznia się jej wola stanowi podejmowanie uchwał. Podobnie kwestia ta kształtuje się obecnie, tj. po zmianie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w odniesieniu do kierowanych do rady miasta wezwań w sprawie zmiany studium planu miejscowego w kierunku oczekiwanym przez składającego wezwanie. Reasumując, Rada nie naruszyła, nawet w stopniu nieistotnym, prawa podejmując uchwałę zaskarżoną przedmiotowym rozstrzygnięciem nadzorczym.