Wyrok NSA z dnia 24 stycznia 2018 r., sygn. II OSK 1407/17

Ochrona przyrody

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Teresa Kobylecka Sędziowie: Sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) Sędzia del. WSA Agnieszka Wilczewska-Rzepecka po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg kasacyjnych Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie oraz Gminy Węgorzyno od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 9 marca 2017 r. sygn. akt II SA/Sz 1246/16 w sprawie ze skargi Prokuratora Rejonowego w Łobzie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z dnia [...] września 2016 r. nr [...] w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za usunięcie drzew bez zezwolenia oddala skargi kasacyjne

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 9 marca 2017 r., sygn. akt II SA/Sz 1246/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, uwzględniając skargę Prokuratora Rejonowego w Ł., uchylił zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego, zwanego dalej "SKO", w S. z dnia [...] września 2016 r., nr [...], w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za usunięcie drzew bez zezwolenia. W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.

Decyzją z dnia [...] marca 2016 r., nr [...], Starosta Ł., na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 1 i ust. 3, art. 89 ust. 1, ust. 4 i ust. 6 w zw. z art. 90 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r., poz. 1651), wymierzył Gminie W. administracyjną karę pieniężną w wysokości 239480,09 zł, za usunięcie bez wymaganego zezwolenia dziewięciu drzew gatunku klon zwyczajny z terenu części działki o nr ewid. [...], położonej w obrębie nr 3 miasta W., stanowiącej własność Gminy W..

Organ I instancji wymierzył ww. karę w oparciu o ustalenia wynikające z:

- przeprowadzonej wizji na terenie ww. działki (pomimo złożonego przez Gminę wniosku z dnia 16 czerwca 2015 r. o pozwolenie na wycięcie drzew, wycinka nastąpiła bez pozwolenia; - przedstawionych przez Gminę W. dokumentów, które zdaniem Gminy potwierdzają fakt, że wycięcie drzew bez wymaganego prawem zezwolenia, nastąpiło z powodu działania w stanie wyższej konieczności; - przeprowadzonych dwukrotnych oględzin miejsca po usuniętych drzewach; - wyjaśnień Gminy, która wskazała na przyczyny usunięcia drzew (usunięte drzewa były w złym stanie zdrowotnym i z tego względu stanowiły zagrożenie dla uczestników uroczystości zaplanowanej w miejscu graniczącym bezpośrednio z terenem, na którym rosły drzewa; prognoza pogody na dzień uroczystości przewidywała opady i burze; podczas uroczystości planowany był przelot samolotów na wysokości 200 m nad ziemią); - dopuszczonego dowodu z opinii biegłego, z której wynika, że wszystkie wycięte drzewa w momencie usunięcia były drzewami suchymi i zdecydowanie nie rokowały szans na przeżycie; - zeznań świadków; - opinii dendrologa; - dowodu z uzupełnienia opinii biegłego. W ocenie Starosty, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza jakoby wycinka uzasadniona była stanem wyższej konieczności. Nie potwierdziły się twierdzenia, aby suche drzewa powodowały bezpośrednie niebezpieczeństwo. Zagrożenie nie było natychmiastowe i istniało dużo wcześniej; jednak przeddzień zaplanowanych uroczystości drzewa zostały usunięte. Bezsporny, zdaniem Starosty, jest fakt, że przedmiotowe drzewa z uwagi na stan fitosanitarny powinny były zostać usunięte w trybie pilnym, ale przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, że musiało się to odbyć w trybie natychmiastowym. Usunięte drzewa, w momencie wycinki były drzewami suchymi, nie rokowały szans na przeżycie. Gmina, wnioskując o wycinkę, nie podnosiła aby miało to się odbyć w trybie pilnym, a wskazała planowany termin wycinki do 31 grudnia 2015 r. Uroczystość była planowana na 19 lipca 2015 r. Z powyższego wynika, że strona nie udowodniła ponad wszelką wątpliwość, że jej działania kwalifikują się do działań w stanie wyższej konieczności, które to pojęcie definiuje art. 26 § 1 i 2 Kodeksu karnego. Mając na względzie elementy definiujące podejmowanie działań w stanie wyższej konieczności, tj. natychmiastowe zagrożenie, czy też brak alternatywnego rozwiązania, organ uznał, że sytuacja w jakiej zostały usunięte drzewa, nie wskazuje na zaistnienie tych elementów, a co za tym idzie, na pojawienie się okoliczności uzasadniających działanie w stanie wyższej konieczności. Organ I instancji wyjaśnił też w jaki sposób doszło do wyliczenia kary pieniężnej (art. 89 ust. 4 i 6 ustawy o ochronie przyrody).