Wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2018 r., sygn. I OSK 1809/17

Nieruchomości

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska (spr.), Sędzia NSA Jolanta Rudnicka, Sędzia WSA del. Mirosław Wincenciak, po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 11 kwietnia 2017 r. sygn. akt II SA/Op 79/17 w sprawie ze skargi [...] S.A. z siedzibą w W. na decyzję Wojewody Opolskiego z dnia [...] grudnia 2016 r., nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia odszkodowania za prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz decyzję Wojewody Opolskiego z dnia [...] grudnia 2016 r., nr [...] wraz z poprzedzającą ją decyzją Starosty B. z dnia [...] kwietnia 2016 r., nr [...]; 2. zasądza od Wojewody Opolskiego na rzecz [...] S.A. z siedzibą w W. kwotę 880 (osiemset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wyrokiem z 11 kwietnia 2017 r. oddalił skargę [...] S.A. z siedzibą w W. na decyzję Wojewody Opolskiego z [...] grudnia 2016 r. w przedmiocie odmowy ustalenia odszkodowania za prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej.

Wyrok ten został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.

Spółka [...] zwróciła się w dniu [...] października 2015 r. do Starosty B. o ustalenie odszkodowania za utratę praw do nieruchomości położonej w gminie L. o nr [...], która z mocy prawa stała się własnością Skarbu Państwa w związku z wydzieleniem tej działki pod drogę publiczną, na podstawie ostatecznej decyzji Wójta Gminy L. z [...] stycznia 2014 r., zatwierdzającej podział nieruchomości.

Starosta B. decyzją z [...] kwietnia 2016 r. odmówił ustalenia odszkodowania za prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości gruntowej. W uzasadnieniu, po zrelacjonowaniu stanu faktycznego i zacytowaniu art. 98 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 1774, ze zm., dalej: u.g.n.), organ wskazał, że w pierwszej kolejności obowiązany był do ustalenia, czy w wyniku decyzji podziałowej działka nr [...] przestała być przedmiotem użytkowania wieczystego Spółki. Jednocześnie organ podkreślił, że w decyzji podziałowej nie zostało wskazane jakie przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego mają działki powstałe w wyniku podziału. Zaznaczył, że z zebranych w toku postępowania dowodów, w szczególności z wydanego w dniu [...] lutego 2016 r. przez Wójta Gminy L. wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy L. oraz pisma z [...] lutego 2016 r. jednoznacznie wynika, iż przedmiotowa działka zarówno obecnie, jak i w chwili wydania decyzji podziałowej, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest w części południowo - zachodniej pod drogi i ulice klasy głównej i klasy zbiorczej, w części północno - wschodniej pod tereny kolei, dworców i stacji pasażerskich. Wskazując, że podstawę prawną podziału stanowił art. 95 ust. 8 u.g.n. Starosta argumentował, że organ zatwierdzający podział bada jedynie, czy nieruchomość podana podziałowi znajduje się na terenie zamkniętym i czy podział nie jest sprzeczny z przepisami odrębnymi. W takim postępowaniu nie ocenia się natomiast podziału pod kątem wydzielenia nieruchomości z przeznaczeniem na inny cel, w tym pod drogę publiczną. Dalej organ podał, że w myśl art. 98 ustawy wydzielenie działki pod drogę publiczną może nastąpić, jeżeli obszar wydzielanej działki jest przeznaczony pod taką drogę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywodził, że skoro działka nr [...] w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego tylko w części (ok.1/2 powierzchni działki) przeznaczona została pod drogi i ulice klasy głównej i klasy zbiorczej, zatem nie mógł po jej wydzieleniu zaistnieć skutek, o którym mowa w art. 98 ust. 1 u.g.n. W konsekwencji, zdaniem organu, podział został dokonany niezgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i w związku z tym, działka nr [...] nie stała się własnością Skarbu Państwa z mocy prawa, a prawo użytkowania wieczystego przysługujące Spółce nie wygasło z dniem, w którym decyzja podziałowa stała się ostateczna. Końcowo Starosta zauważył, że skoro podział był przeprowadzony na podstawie art. 95 pkt 8 u.g.n., tj. niezależnie od ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, to nie można do skutków tego podziału stosować art. 98 ustawy, który jest ściśle związany z trybem podziału zgodnego z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Organ podkreślił, że skoro działka nr [...] nadal pozostaje w użytkowaniu wieczystym Spółki i stanowi teren zamknięty, to brak jest podstaw prawnych do ustalenia odszkodowania.