Wyrok NSA z dnia 5 czerwca 2018 r., sygn. II FSK 388/18

Podatek od nieruchomości

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Stanisław Bogucki (sprawozdawca), Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędzia WSA (del.) Alicja Polańska, Protokolant Bernadetta Pręgowska, po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Rzeszowie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 17 października 2017 r. sygn. akt I SA/Rz 532/17 w sprawie ze skargi Z. S.A. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 16 września 2015 r. nr IS-PDPM2/4210-6/15 w przedmiocie wysokości straty w podatku dochodowym od osób prawnych za 2008 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Rzeszowie na rzecz Z. S.A. z siedzibą w W. kwotę 360 (słownie: trzysta sześćdzisiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z dnia 17 października 2017 r. o sygn. I SA/Rz 532/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, po rozpoznaniu skargi Z. S.A. z siedzibą w Warszawie (dalej: skarżąca) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie (dalej: Dyrektor IS) z dnia 16 września 2015 r. o nr [...] w przedmiocie straty w podatku dochodowym od osób prawnych za 2008 r.: (1) uchylił zaskarżoną decyzję; (2) zasądził od Dyrektora IS na rzecz skarżącej kwotę 997 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. Jako podstawę prawną powołano art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c oraz art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.; dalej: p.p.s.a.). Wyrok jest dostępny (podobnie, jak inne cytowane w uzasadnieniu orzeczenia) na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.

2. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi (przedstawiony przez WSA w Rzeszowie).

2.1. Relacjonując w uzasadnieniu wyroku przebieg postępowania WSA w Rzeszowie podał, że Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w R. (dalej: Dyrektor UKS), decyzją z dnia 27 czerwca 2014 r. o nr [...] określił skarżącej wysokość straty poniesionej za 2008 r. w kwocie 1.583.416,85 zł (o 28.944.581,86 zł niższej od deklarowanej). W ocenie Dyrektora UKS, skarżąca nieprawidłowo rozliczyła transakcję zbycia wszystkich posiadanych przez Spółkę akcyjną udziałów w "chińsko-zagranicznej" spółce joint venture (dalej: "spółka j.v."). Podał, że skarżąca w dniu 20 listopada 2008 r. na terytorium Chińskiej Republiki Ludowej zawarła ze spółką posiadającą osobowość prawną wg prawa chińskiego umowę sprzedaży udziałów (50%) posiadanych przez skarżącą w spółce j.v. za cenę 800.000 USD (po przeliczeniu: 2.345.040 zł). W 2008 r. skarżąca nie otrzymała zapłaty od nabywcy za sprzedane udziały, a w grudniu 2013 r. scedowała ww. wierzytelność (800.000 USD) na inny podmiot za cenę 750.000 USD. Skarżąca nie prowadziła działalności gospodarczej polegającej na obrocie papierami wartościowymi i na pośrednictwie finansowym w obrocie udziałami i akcjami. Zdaniem Dyrektora UKS, skarżąca nieprawidłowo zakwalifikowała podatkowe skutki transakcji zbycia udziałów - na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.; dalej: u.p.d.o.p.), - jako przychód należny z działalności gospodarczej, zamiast na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 (przychodami są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne w tym również różnice kursowe). Według organu kontroli skarbowej nieprawidłowo rozpoznano również moment potrącenia kosztów uzyskania ww. przychodu; skoro w 2008 r. skarżąca nie otrzymała wynagrodzenia za sprzedane udziały, nie była uprawniona do rozliczenia kosztów transakcji (w tym wydatków na objęcie udziałów w spółce j.v. - zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p.) w rachunku podatku dochodowego za 2008 r. Za nieprawidłowo rozliczoną uznał również transakcję opcji walutowych z tytułu przedterminowego rozwiązania kontraktu opcyjnego. W 2008 r. skarżąca realizowała umowy ramowe (i towarzyszące) dotyczące zakupu i sprzedaży opcji walutowych, zawarte z bankami, na podstawie których nabywała od banków i sprzedawała im opcje walutowe (na określoną ilość i rodzaj waluty, wg określonego kursu i w określonych terminach). Bank, działając na podstawie regulaminu zawierania transakcji, w dniu 26 listopada 2008 r. przedterminowo rozwiązał umowę ramową i wszystkie transakcje zawarte na jej podstawie oraz rozliczył je. Zadłużenie skarżącej z tego tytułu wobec banku wynosiło 19.505.569,52 zł, z tego 705.761,86 zł zapłacono (oraz zaliczono do kosztów w rachunku podatku dochodowego od osób prawnych) w 2008 r. W dniu 5 grudnia 2008 r. bank zawarł ze skarżącą "ugodę", którą były objęte transakcje zawarte na warunkach, w których skarżąca była jednocześnie kupującym/nabywcą i sprzedającym/wystawcą opcji (opcje "zerokosztowe"), a transakcje dotyczyły pary walut euro/złoty; transakcje te zawarto do lipca 2010 r. Zdaniem Dyrektora UKS, "wcześniejsze" rozliczenie kontraktu opcyjnego zawartego z bankiem pozbawiało skarżącą prawa do rozliczenia wydatków związanych z nabyciem opcji - na zasadach określonych w art. 16 ust. 1 pkt 8b u.p.d.o.p., albowiem nie wystąpiła żadna z trzech sytuacji określonych w tym przepisie.