Wyrok NSA z dnia 28 marca 2018 r., sygn. II FSK 757/16

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Stanisław Bogucki (sprawozdawca), Sędziowie: NSA Tomasz Kolanowski, NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 27 października 2015 r. sygn. akt I SA/Wr 1070/15 w sprawie ze skargi Syndyka masy upadłości W. L. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 5 marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę, 3) zasądza od Syndyka masy upadłości W. L. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu kwotę 4.600 (cztery tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z dnia 27 października 2015 r. o sygn. I SA/Wr 1070/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Syndyka masy upadłości przedsiębiorcy W. L. w upadłości likwidacyjnej (dalej: skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu (dalej: Dyrektor IS) z dnia 5 marca 2015 r. o nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 r.: (1) uchylił zaskarżoną decyzję, (2) zasądził od Dyrektora IS na rzecz skarżącego kwotę 5.617 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Jako podstawę prawną powołano art. 145 § 1 pkt 1 lit. a oraz art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.). Wyrok jest dostępny (podobnie, jak inne powoływane w uzasadnieniu orzeczenia) na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.

2. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi (przedstawiony przez WSA we Wrocławiu).

2.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu relacjonując w uzasadnieniu wyroku przebieg postępowania podał, że decyzją z dnia 7 lipca 2014 r. o nr [...] Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej we W. (Dalej: Dyrektor UKS) określił skarżącemu zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2009 r. ze źródła w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej w kwocie 156.390 zł, wysokość odsetek od zaliczek na ten podatek w kwocie 12.001 zł (łącznie) oraz stratę poniesioną ze źródła przychodów - kapitały pieniężne w wysokości 2.854.819,56 zł. Dyrektor UKS podał, że skarżący prowadził w 2009 r. działalność gospodarczą obejmującą działalność produkcyjno-handlową. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą prowadził księgi rachunkowe i opodatkowany był podatkiem liniowym. Na podstawie umów zawartych z bankami dokonywał operacji na pochodnych instrumentach finansowych. Były to m.in. operacje polegające na zakupie i sprzedaży walut po kursach wynikających z umów na pochodne instrumenty finansowe. Wynik tych operacji skarżący uwzględniał przy ustaleniu podstawy opodatkowania dochodów uzyskiwanych z pozarolniczej działalności gospodarczej. Ponadto, do przychodów z działalności gospodarczej i kosztów z nimi związanych zarachowywano różnice kursowe powstałe przy przelewach środków pomiędzy rachunkami walutowymi, wycenę lokat walutowych, a także kwoty opisane na rachunkach bankowych jako "rozliczenie różnicowe transakcji wymiany walutowej", stanowiące również wynik operacji w zakresie realizacji transakcji na pochodnych instrumentach finansowych. W ocenie Dyrektora UKS, operacji dotyczących pochodnych instrumentów finansowych, jakkolwiek związanych z działalnością gospodarczą skarżącego, bo służących zmniejszeniu ryzyka kursowego, nie można zaliczyć do źródła przychodów w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej. Zdaniem Dyrektora UKS, w świetle art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.; dalej: u.p.d.o.f.) dokonywanie transakcji zabezpieczających dla własnych potrzeb nie może być uznane za działalność gospodarczą. Przychody i koszty ich uzyskania dotyczące operacji na pochodnych instrumentach finansowych należało zakwalifikować do odrębnego źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 10 u.p.d.o.f. Podkreślił, że podobne stanowisko wyraził WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 10 marca 2011 r. o sygn. I SA/Wr 43/11, oddalając skargę skarżącego na interpretację indywidualną dotyczącą problematyki operacji na pochodnych instrumentach finansowych. Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 9 maja 2013 r., II FSK 1898/11, oddalił skargę kasacyjną skarżącego od powyższego wyroku WSA we Wrocławiu.