Czy radnej należy potrącić PIT

Wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 3 000 zł (art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy PIT). W sytuacji uzyskania przychodu w kwocie przekraczającej 3 000 zł miesięcznie, nadwyżka podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób kwalifikowane są do przychodów z działalności wykonywanej osobiście ( art. 13 pkt 5 ustawy PIT). Koszty uzyskania ustala się w wysokości 20% tego przychodu (art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy PIT). Od tak ustalonego dochodu płatnik (gmina, miasto, powiat) ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek. Co do zasady przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych powstaje w dacie otrzymania pieniędzy ( art. 11 ust. 1 ustawy PIT). Wyjątki od tej zasady muszą wynikać z przepisów ustawy. Ustawa PIT nie przewiduje wyjątku w stosunku do przychodów radnego z tytułu diet. W takim przypadku jego przychód powstaje w dacie otrzymania pieniędzy tytułem wypłaconej diety. Limit zwolnienia w kwocie 3 000 złotych odnosi się więc do kwot otrzymanych w danym miesiącu.

Przykład 

Radny otrzymał w grudniu 2024 roku dietę za listopad i grudzień, każda po 1 560 złotych. W sumie dało to 3 120 złotych. Zwolniona od podatku jest kwota 3 000 złotych. Przychód do opodatkowania to 120 złotych, koszty 24 zł ( 120 zł x 20%). Dochód do opodatkowania 96 złotych ( 120 zł – 24 zł).

Dotychczasowe interpretacje Dyrektora KIS odnoszą się faktycznie do kwot należnych za dany miesiąc, przy czym zdaniem fiskusa diety wypłacone po zakończeniu roku podatkowego należy rozliczać w dacie wypłaty. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 19 kwietnia 2024 roku ( sygn. 0112-KDIL2-1.4011.185.2024.1.KF) czytamy: Wobec powyższego wyjaśnić należy, że co do zasady w informacji PIT-R diety zalicza się do przychodów tego miesiąca, za który są należne. Zatem dietę za styczeń 2023 r. wypłaconą radnemu w lutym 2023 r. należy przyporządkować do przychodów radnego za styczeń 2023 r. Natomiast po zakończeniu roku podatkowego, diety wypłacone za rok poprzedni należy przypisać do miesiąca, w którym zostały one wypłacone. Skoro zatem – w opisanym zdarzeniu – dietę za grudzień 2022 r. wypłacono radnemu w styczniu 2023 r., to również należy ją zakwalifikować do przychodów radnego za styczeń 2023 r. Z tego względu dietę za grudzień 2022 r. wypłaconą w styczniu 2023 r., należy wykazać w informacji PIT-R sporządzanej za rok 2023 w wierszu dotyczącym miesiąca, w którym nastąpiła faktyczna wypłata tej diety, tj. w styczniu. Zatem w informacji PIT-R w miesiącu styczniu należy wpisać sumę diet radnego za grudzień 2022 r. (wypłaconą w styczniu 2023 r.) i należną za styczeń 2023 r.

Należy jednak podkreślić, że takie stanowisko Dyrektora KIS w mojej ocenie jest nieprawidłowe, ponieważ nie uwzględnia treści art. 11 ust. 1 ustawy PIT. Opisy zawarte w poszczególnych polach deklaracji mogą być pomocne w interpretacji przepisów, ale nie są źródłem prawa. Wykładania przepisów musi być oparta o treść norm prawnych zawartych w źródłach prawa tj. w ustawach, rozporządzeniach. Najnowsza wersja PIT-R – wzór 22 tylko potwierdza, że o limicie zwolnienia decyduje miesiąc uzyskania przychodu.

Grzegorz Ziółkowski

doradca podatkowy, prawnik, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, specjalizuje się w podatkach dochodowych, zarówno od osób fizycznych, jak i podmiotów prawnych. Autor licznych publikacji