Wyrok NSA z dnia 23 maja 2017 r., sygn. I OSK 1265/16

Wywłaszczenie nieruchomości może nastąpić między innymi wówczas, gdy jest ona położona na obszarze przeznaczonym w planie miejscowym na cele publiczne albo gdy dla nieruchomości wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie: Sędzia NSA Monika Nowicka Sędzia del. WSA Dariusz Chaciński (spr.) Protokolant: specjalista Edyta Pacewicz po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2017 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M.N. i K.N. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 lutego 2016 r. sygn. akt II SA/Gd 725/15 w sprawie ze skargi M.N. i K.N. na decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] stycznia 2015 r. nr [...] w przedmiocie wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem z 10 lutego 2016 r., sygn. akt II SA/Gd 725/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę M. N. i K. N. na decyzję Wojewody P. z [...] stycznia 2015 r., nr [...], w przedmiocie wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przedstawił następujący stan sprawy.

Burmistrz Miasta J. pismem z [...] czerwca 2014 r. zwrócił się do Starosty P. o wszczęcie postępowania i wydanie decyzji o wywłaszczeniu na rzecz Gminy Jastarnia nieruchomości niezabudowanej położonej w Jastarni przy ul. [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] o pow. [...] m2, wyjaśniając, że jest ona niezbędna w celu zakończenia inwestycji celu publicznego, tj. utworzenia parku miejskiego, w tym urządzenia zieleni, budowy obiektów małej architektury, oświetlenia parkowego oraz wodociągu dla fontanny, który to cel określony został w decyzji Burmistrza Miasta J. z [...] lutego 2011 r. o ustaleniu lokalizacji celu publicznego.

Starosta P. decyzją z [...] sierpnia 2014 r., wydaną na podstawie art. 115 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518 ze zm. - u.g.n.), odmówił wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego do nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] położonej w obrębie J.. Starosta uznał bowiem, że wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego w niniejszej sprawie nie jest możliwe ze względu na niedopuszczalność wywłaszczenia przedmiotowej nieruchomości na cel określony we wniosku Burmistrza Miasta J.. Organ wyjaśnił, że wywłaszczeniu podlegają nieruchomości położone na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. W niniejszej sprawie dla nieruchomości nr [...] wydana została w dniu [...] lutego 2011 r. decyzja o ustaleniu lokalizacji celu publicznego. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w G. decyzją z [...] lipca 2011 r. Jako cel publiczny wskazano w tej decyzji: park (skwer) miejski, który miał powstać poprzez urządzenie zieleni oraz budowę obiektów małej architektury na terenie istniejącego parku (skweru) z wykorzystaniem istniejących elementów kompozycyjnych oraz budowę oświetlenia parkowego i doprowadzenie wodociągu do zasilania ewentualnej fontanny. Taki też cel został wskazany we wniosku o wywłaszczenie. Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego nie wiąże zaś w zakresie ustalenia celu publicznego w postępowaniu wywłaszczeniowym. Katalog celów publicznych został zawarty w art. 6 u.g.n. i wyliczenie to jest wyczerpujące, a określone w art. 6 pkt 10 tej ustawy inne cele publiczne muszą być wprost określone przez przepisy innych ustaw. Burmistrz Jastarni, wydając decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, wywiódł cel publiczny poprzez łączną analizę art. 6 pkt 10 u.g.n. i art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, a taka interpretacja dla celów postępowania wywłaszczeniowego jest niedopuszczalna. Ustalony przez Burmistrza Miasta J. cel publiczny nie znajduje się bowiem w katalogu zawartym w art. 6 u.g.n. Nie ma także w tym katalogu żadnego pokrewnego lub podobnego celu. Brak jest też innych przepisów ustawowych, które budowę skweru, zieleńca lub innej formy zieleni miejskiej uznawałyby za cele publiczny. Nie można bowiem zastosować tu przepisu ustawy o samorządzie gminnym, który uzasadniał wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Przepis ten nie odwołuje się w swej treści do katalogu celów publicznych w rozumieniu art. 6 u.g.n. Ponadto Starosta wskazał, że w orzecznictwie sądów administracyjnych przeznaczenie nieruchomości pod zieleń publiczną, plac miejski lub skwer nie stanowi celu publicznego w rozumieniu art. 6 u.g.n. Jednocześnie Starosta zauważył, że w niniejszej sprawie spełnione zostały pozostałe przesłanki warunkujące możliwość wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego. W sprawie zostały rzetelnie przeprowadzone rokowania z właścicielem nieruchomości i rokowania te zakończyły się wynikiem negatywnym. Gmina Miasta J. prowadziła negocjacje w sprawie nabycia udziału w nieruchomości przed jej podziałem, co potwierdzają dokumenty uzyskane z akt wcześniej prowadzonego postępowania w sprawie wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego [...] oraz treść uzasadnienia postanowienia Sądu Rejonowego w W. z [...] grudnia 2012 r., I Ns [...]. W tym czasie M. i K. N. byli współwłaścicielami w udziale [...] nieruchomości nr [...] Po podziale nieruchomości, na podstawie tego postanowienia Sądu, Burmistrz Miasta J. w piśmie z [...] kwietnia 2014 r. złożył jeszcze jedną ofertę zakupu nieruchomości nr [...], która również została odrzucona.