Wyrok NSA z dnia 23 marca 2017 r., sygn. I OSK 1413/16
Nieruchomości
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie: Sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska (spr.) Sędzia del. WSA Iwona Kosińska Protokolant starszy asystent sędziego Rafał Kopania po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej I.G.d.A. i P.K.J.G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2016 r. sygn. akt I SA/Wa 1506/15 w sprawie ze skargi I.G.d.A. i P.K.J.G. na postanowienie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 27 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wa 1506/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę I.G.d.A. i P.K.J.G. na postanowienie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...], w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
Wyrok powyższy zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
Decyzją z [...] grudnia 1991 r., wydaną na podstawie art.18 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 ze zm.), Wojewoda Warszawski stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę Dzielnicę Warszawa Śródmieście własności gruntu nieruchomości położonej w Warszawie przy ul. G. [...], oznaczonej jako działka nr [...] z obrębu [...] o pow. [...] m2, która objęta była działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz.U. Nr 50, poz. 279). W dacie wejścia w życie dekretu nieruchomość zabudowana była (i jest nadal) budynkiem wielolokalowym, w którym ówczesny jej właściciel - U.S.B.M. zbywała wyodrębnione lokale mieszkalne, w tym m.in. lokal nr [...], który wraz z przynależnymi do niego udziałami w wysokości 2,8847% we współwłasności gruntu na podstawie umowy z [...] grudnia 1941 r., rep. Nr [...], nabyła M.H.C. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego nastąpiło w na podstawie rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 24 października 1934 r. - o własności lokali (Dz.U. Nr 94, poz. 848). Dla nieruchomości lokalowej - jak wynika z zaświadczenia Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa z [...] września 2011 r., nr L.dz. [...], utworzona została odrębna księga hipoteczną pod nazwą "Lokal mieszkalny oznaczony nr [...] wydzielony z nieruchomości nr [...] w Warszawie przy ulicy G.", dla której zaprojektowano treść wpisu do działu II wykazu wskazującego jako właściciela nieruchomości stanowiącej ww. lokal, do którego przywiązany był m.in. udział we współwłasności gruntu, M.H.C. Księga ta, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 14 lipca 1986 r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych założonych przed dniem 1 stycznia 1947 r. i utraty mocy prawnej niektórych takich ksiąg (Dz.U. Nr 28, poz. 141), zachowała moc księgi wieczystej. Następcami prawnymi M.H.C. są I.G.d.A. i P.K.J.G. (postanowienie Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z [...] listopada 1989 r., [...] oraz postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z [...] października 2010 r., [...]), którzy pismem z [...] grudnia 2011 r., wystąpili z żądaniem stwierdzenia nieważności ww. decyzji komunalizacyjnej Wojewody Warszawskiego, jako wydanej z rażącym naruszeniem prawa, w zakresie w jakim dotyczy ona udziału we współwłasności nieruchomości im przynależnych, związanych z własnością lokalu nr [...]. Wskazywali oni, że dekret z 26 października 1945 r. nie odnosił się do prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego, a co za tym idzie także do związanego z tym prawem udziału we współwłasności gruntu. Żaden natomiast akt normatywny wydany po roku 1945 nie wygasił odrębnej własności lokali wydzielonych w trybie rozporządzenia z 1934 r. Na zachowanie tych praw wskazują, ich zdaniem, m.in. unormowania zawarte w uchwale Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 1965 r. nr 311 w sprawie przejęcia niektórych budynków spółdzielni budownictwa mieszkaniowego na własność państwa [...] (MP Nr 71, poz. 406), w której w § 12 ust. 1 (odnoszącym się m.in. budynku przy ul. G. [...]) przewidziano możliwość przeniesienia do dnia 31 grudnia 1973 r. przez dotychczasowych właścicieli własności takich lokali na rzecz spółdzielni w zamian za spółdzielcze prawo do lokalu. W przypadku zaś ich nieprzewłaszczenia na rzecz spółdzielni w ww. terminie, przejście lokali mieszkalnych na własność Państwa, której w myśl § 12 ust. 3 następować miało wskutek odmowy przyznania ich właścicielom prawa wieczystego użytkowania gruntu .Tej treści decyzja w stosunku do M.H.C., bądź jej następców prawnych, nie została jednak wydana.