Wyrok NSA z dnia 9 grudnia 2016 r., sygn. I OSK 451/15

W orzecznictwie przyjmuje się za dopuszczalne zastrzeżenie warunku ustanowienia odpowiedniego dostępu poprzez np. służebność w decyzji podziałowej, czy jako warunek zbycia nieruchomości.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędzia del. WSA Izabela Bąk-Marciniak Protokolant st. asystent sędziego Rafał Kopania po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 30 października 2014 r. sygn. akt II SA/Bk 804/14 w sprawie ze skargi Skarbu Państwa - Nadleśnictwa N. w N.-S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości 1. prostuje oznaczenie strony skarżącej w rubrum zaskarżonego wyroku przez zastąpienie zwrotu "Skarbu Państwa - Nadleśniczego Nadleśnictwa N. w N.-S." określeniem "Skarbu Państwa - Nadleśnictwa N. w N.-S.", 2. oddala skargę kasacyjną, 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. na rzecz Skarbu Państwa - Nadleśnictwa N. w N.-S. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 30 października 2014 r., sygn. akt II SA/Bk 804/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku uwzględnił skargę Skarbu Państwa - Nadleśnictwa N. w N. - S. (dalej: skarżący) na opisaną w sentencji decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. i uchylił tę decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy N.-S. z dnia [...] kwietnia 2014 r., nr [...], orzekł o wykonalności zaskarżonej decyzji oraz o kosztach postępowania.

Zapadł on w następującym stanie faktycznym: wnioskiem z dnia [...] października 2011 r. skarżący zwrócił się do Wójta Gminy N. - S. o zatwierdzenie podziału nieruchomości położonej w obrębie geodezyjnym W., oznaczonej jako działka nr [...] na działki o powierzchni: 27,33 ha (nowy nr [...]/1), 0,1232 ha ([...]/2), 0,1189 ha ([...]/3), 01832 ([...]/4), przy czym trzy ostatnie mają być działkami budowlanymi zabudowanymi istniejącymi już budynkami. Powołał się na art. 97 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518), dalej u.g.n., uzasadniając żądanie koniecznością uporządkowania stanu gruntów, zapewniając dostęp nowoutworzonych działek do drogi publicznej poprzez ustanowienie służebności. Pierwsze trzy decyzje odmowne (z dnia: [...] stycznia 2013 r., [...] maja 2013 r., [...] października 2013 r.) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. uchyliło i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania (odpowiednio decyzjami z dnia: [...] marca 2013 r., [...] sierpnia 2013 r., [...] lutego 2014 r.). Kolejna decyzja Wójta Gminy N. - S. z dnia [...] kwietnia 2014 r. została utrzymana w mocy zaskarżoną w tej sprawie decyzją. Organ I instancji wyraził pogląd, wedle którego żądanie jest sprzeczne z brzmieniem art. 95 pkt 7 u.g.n., gdyż w wyniku podziału zostałaby wydzielona więcej niż jedna działka budowlana. Poza tym proponowany podział nie wypełnia przesłanki z art. 93 ust. 3 u.g.n. dostępu do drogi publicznej. W odwołaniu skarżący zarzucił jej naruszenie tego przepisu poprzez pominięcie faktu, że w skład gruntów leśnych wchodzą również drogi, na których zostaną ustanowione służebności drogowe, art. 95 pkt 7 u.g.n. poprzez błędne przyjęcie, że upoważnia on do wydzielenia tylko jednej działki budowlanej, nadto przepisów postępowania. Kolegium tych zarzutów nie podzieliło, zajmując stanowisko, że mimo spełnienia warunków zastrzeżonych dla działki budowlanej przez trzy nowoutworzone działki, spełnienia wymogu oddzielenia ścianami budynku położonego na dwóch nowych działkach, nie można zatwierdzić projektu podziału, gdyż żadna z działek nie spełnia wymogu dostępu do drogi publicznej. Wydzielenie drogi wewnętrznej nie zostało zaproponowane przez wnioskodawcę, mimo iż jest to pierwszorzędny sposób, bo dopiero w razie niemożności zapewnienia takiego dostępu do drogi publicznej, może on nastąpić poprzez ustanowienie odpowiedniej służebności. Istniejące w terenie drogi są drogami leśnymi, które po myśli art. 29 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59) pozwalają na ruch drogowy wówczas, gdy są oznakowane drogowskazami dopuszczającymi go po tych drogach. Takie oznakowanie ma zostać dopiero wprowadzone, co wyklucza ruch drogowy w aktualnym stanie faktycznym. W tej sytuacji nie ma znaczenia błędny pogląd organu I instancji, wedle którego ustawa dopuszcza wydzielenie tylko jednej działki budowlanej, bo do zatwierdzenia projektu podziału i tak dojść nie mogło. Przy czym, wobec braku możliwości uwzględnienia żądania w trybie art. 95 pkt 7, Kolegium rozpatrzyło je na podstawie art. 92 ust. 1 i art. 93 ust. 2a i 3a u.g.n. W tym trybie podział jednak też nie jest możliwym, gdyż przedmiotowa nieruchomość jest wykorzystywana na cele rolnicze i leśne, a to nie pozwala na zastosowanie tych regulacji.