Wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2016 r., sygn. II OSK 473/15

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wskazuje się, że na potrzebę dostrzeżenia różnicy cechującej formalną (konstrukcyjną) wadę uzasadnienia orzeczenia sądu od przypisywanej temu orzeczeniu wadliwości przejawiającej się w błędzie w wypowiedzianej przez sąd ocenie prawnej.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Andrzej Gliniecki Sędziowie NSA Marzenna Linska-Wawrzon del. WSA Małgorzata Jarecka (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Łukasz Pilip po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej [...] Sp. z o.o. w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 15 października 2014 r. sygn. akt II SA/Gd 530/14 w sprawie ze skargi [...] Sp. z o.o. w G. na decyzję Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku z dnia [...] maja 2014 r. nr [...] w przedmiocie wykonania określonych obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 października 2014 r. sygn. II SA/Gd 530/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę [...] Sp. z o.o. w G. na decyzję Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku z dnia [...] maja 2014 r., w przedmiocie nakazu wykonania określonych obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

Wyrok ten został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

W wyniku przeprowadzenie czynności kontrolno-rozpoznawczych w dniach 25-29 listopada 2013 r. na terenie Gminy Miasta Rumi w zakresie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych dotyczących sieci wodociągowych zaopatrujących w wodę ludność, w szczególności hydrantów zewnętrznych zastosowanych na tej sieci, Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Wejherowie decyzją z dnia [...] lutego 2014 r., działając na podstawie art. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380 ze zm.) oraz § 3, § 4 ust. 1, 3 i 4 oraz § 10 ust. 5-8 oraz ust. 12 i 13 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 124, poz. 1030), zobowiązał Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółkę z o.o. w Gdyni (zwana dalej: spółka) do poddania hydrantów zewnętrznych zastosowanych na sieci wodociągowej w granicach administracyjnych Gminy Miasta Rumi przeglądowi i konserwacji, w tym badaniu ciśnienia i wydajności potwierdzających prawidłowość ich działania. Decyzją z [...] maja 2014 r. Pomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej utrzymał powyższą decyzję organu I instancji w mocy. Przyjęte przez organy orzekające ustalenia wskazywały na to, że sieci wodociągowe i kanalizacyjne stanowiące własność Gminy Rumia zostały przekazane na podstawie uchwały Rady Miejskiej Rumi z 28 kwietnia 2005 r. Nr XXXVII/393/2005, jako majątek gminy, [...] Sp. z o.o. w G. W następstwie tej uchwały został sporządzony w dniu 20 maja 2005 r. akt notarialny, w którym Gmina Miasta Rumi w drodze aportu wniosła do spółki mienie w postaci sieci wodociągowych i kanalizacji sanitarnych, przez co stała się udziałowcem tego podmiotu. Spółka jako podmiot zaopatrujący ludność Gminy w wodę jest podmiotem odpowiedzialnym za dostarczanie należącą do niej siecią wodociągową wody na cele przeciwpożarowe, a tym samym sieć wodociągowa należąca do tej spółki staje się wodociągową siecią przeciwpożarową. Odwołując się do art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie przeciwpożarowej, organy wskazały, że przepisy te w jednoznaczny sposób określają, iż osoby prawne, organizacje bądź instytucje korzystające między innymi z obiektu czy terenu są obowiązane do zabezpieczenia ich przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem. Ponadto, właściciel obiektu jest zobowiązany do zapewnienia konserwacji urządzeń przeciwpożarowych w sposób gwarantujący sprawne i niezawodne działanie. Organy wskazały również na treść § 3, 4 i 10 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, z których wynika obowiązek zapewnienia dostępu do źródeł wody i innych środków gaśniczych, ich odpowiedniej ilości, o odpowiednich i określonych parametrach technicznych, określonych szczegółowo w przepisach wykonawczych. Z treści § 10 ust. 13 cyt. rozporządzenia wynika obowiązek poddawania hydrantów zewnętrznych przeglądom i konserwacji przez właściciela sieci wodociągowej przynajmniej raz w roku. Stwierdzone nieprawidłowości w zakresie utrzymania sieci przeciwpożarowej, jak przyjęły organy, mogą utrudnić lub uniemożliwić prowadzenie działań ratowniczych i gaśniczych, a tym samym mieć bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo zagrożonych ludzi, mienia i środowiska. W tej sytuacji w decyzji należało szczegółowo określić zakres nałożonego na spółkę obowiązku poddania hydrantów zewnętrznych przeglądowi i konserwacji oraz określić termin jego realizacji. Ustalone podczas postępowania fakty dotyczące sposobu przekazania, zarządzania i eksploatacji sieci wodociągowej i kanalizacyjnej zlokalizowanej w granicach administracyjnych Miasta Rumia przez spółkę, nakładają właśnie na nią wymóg prowadzenia corocznych przeglądów i konserwacji przedmiotowej sieci, również w zakresie sprawdzania ciśnienia i wydajności hydrantów (podczas poboru wody) na niej usytuowanych potwierdzających prawidłowość ich działania. Zdaniem Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku ustalenia poczynione pomiędzy Gminą Miasta Rumi a spółką nie dają podstaw do tego, aby uznać, że to Gmina jest zobowiązana do wykonania przedmiotowego obowiązku. Przekazana aportem przez Gminę cała infrastruktura sieciowa (wodociągowa i kanalizacyjna), stała się majątkiem spółki, przez co gmina straciła prawo do jakiejkolwiek ingerencji w tę instalację, zarządzaną i eksploatowaną w tym momencie już przez spółkę. Ponadto, zdaniem organu, odwołująca się spółka jako usługodawca w zakresie dostarczania wody do celów bytowych w obrębie granic administracyjnych Gminy Miasta Rumia jest zobowiązana do przestrzegania regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków (uchwała nr 4/2006 Zgromadzenia Komunalnego Związku Gmin "Dolina Redy i Chylonki" w Gdyni z dnia 13 lutego 2006 r.). W regulaminie tym, w rozdziale X opisano warunki dostarczania wody na cele przeciwpożarowe, co świadczy, że dystrybucja wody nie obejmuje jedynie kwestii bytowych i spożywczych, jak twierdzi spółka, ale i aspekt przeciwpożarowy. Organ odwoławczy wskazał jednocześnie, że w § 28 regulaminu przewidziano możliwość wystąpienia przerwy w ciągłości dostarczania wody, z uwagi m. in. na konieczność zwiększenia dopływu wody do hydrantów przeciwpożarowych. W kontekście tego postanowienia stanowisko, zgodnie z którym hydranty na sieciach wodociągowych nie są urządzeniami przeciwpożarowymi zdaje się być nielogiczne.