Wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2015 r., sygn. II GSK 466/14

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Robotowska Sędzia NSA Marzenna Zielińska (spr.) Sędzia del. WSA Inga Gołowska Protokolant Piotr Mikucki po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Krajowej Rady Notarialnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 listopada 2013 r. sygn. akt VI SA/Wa 1663/13 w sprawie ze skargi P. K. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie negatywnego zaopiniowania wniosku o powołanie na stanowisko notariusza 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Krajowej Rady Notarialnej na rzecz P. K. 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

I

Wyrokiem z dnia 22 listopada 2013 r. (sygn. akt VI SA/Wa 1663/13) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej powoływanej jako "p.p.s.a."), uwzględnił skargę P. K., uchylając uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] kwietnia 2013 r. (nr [...]) oraz utrzymaną nią w mocy uchwałę Rady Izby Notarialnej w [...] z dnia [...] lutego 2013 r. w sprawie opinii o powołanie na notariusza asesora notarialnego P. K. i wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej w [...]. Ponadto Sąd stwierdził, że uchylone uchwały nie podlegają wykonaniu, a także zasądził od Krajowej Rady Notarialnej na rzecz skarżącej 357 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów administracji orzekających w sprawie. Organy te przeprowadziły na podstawie art. 106 § 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 267; dalej powoływanej jako "k.p.a.") postępowanie opiniodawcze, o jakim mowa w art. 10 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.) w przedmiocie wniosku o powołanie P. K. na stanowisko notariusza. Rada Izby Notarialnej w uchwale z dnia [...] lutego 2013 r. negatywnie zaopiniowała wspomniany wniosek, a Krajowa Rada Notarialna - po rozpatrzeniu zażalenia strony - uchwałą z dnia [...] kwietnia 2013 r. utrzymała w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Zdaniem organów samorządu notarialnego, P. K. nie może być powołana na stanowisko notariusza, albowiem nie daje rękojmi należytego wykonywania zawodu notariusza. Będąc bowiem zatrudniona jako asesor (a wcześniej jako aplikant) w kancelarii notarialnej notariusza A. K. dopuściła się działań polegających na rażącym lekceważeniu podstawowych zasad wykonywania zawodu, w sposób karygodny i nieodpowiedzialny naruszyła podstawowe obowiązki pracownika, okazała brak lojalności względem patrona-pracodawcy, który celowo został wprowadzony w błąd celem wyłudzenia poświadczenia nieprawdy w księgach biurowych - za co Sąd Dyscyplinarny Izby Notarialnej w [...] orzeczeniem wydanym dnia [...] grudnia 2012 r. w sprawie [...] orzekł karę skreślenia skarżącej z wykazu asesorów notarialnych. W ocenie Krajowej Rady Notarialnej, okoliczności sprawy nie pozwalają przyjąć, by skarżąca spełniała zawarte w art. 11 pkt 2 ustawy Prawo o notariacie przesłanki powołania na stanowisko notariusza, jakimi są "nieskazitelny charakter" i "rękojmia prawidłowego wykonywania zawodu" notariusza. Na zmianę tej oceny nie wpłynęła okoliczność, że wyrok Sądu Dyscyplinarnego (w dacie orzekania przez organy administracji) nie był prawomocny. Organ odwoławczy uznał bowiem, że zarówno Rada Izby Notarialnej, jak i Krajowa Rada Notarialna są uprawnione do dokonania własnej oceny osoby i dorobku kandydata na stanowisko notariusza, zaś wątpliwości dotyczące osoby kandydata nie muszą powstawać tylko i wyłącznie w oparciu o prawomocne orzeczenia, zwłaszcza gdy dotyczą spełnienia przesłanek o charakterze uznaniowym.