Wyrok NSA z dnia 9 października 2014 r., sygn. I OSK 667/13

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Jolanta Rudnicka, Sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak, Sędzia NSA Wiesław Morys (spr.), Protokolant sekretarz sądowy Julia Chudzyńska, po rozpoznaniu w dniu 9 października 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 listopada 2012 r. sygn. akt I SA/Wa 1580/12 w sprawie ze skargi J. L. i innych na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] kwietnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił sprecyzowaną w sentencji decyzję Ministra Infrastruktury, stwierdził, że nie podlega ona wykonaniu oraz orzekł o kosztach postępowania.

Jak wynika z jego uzasadnienia Minister Infrastruktury zaskarżoną decyzją, wydaną na skutek wniosku Prezydenta Miasta Gdyni wykonującego zadania starosty z zakresu administracji rządowej o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją Ministra Budownictwa z dnia [...] lipca 2007 r., nr [...], uchylił ją i umorzył postępowanie. Decyzją z dnia [...] lipca 2007 r. stwierdzono nieważność decyzji Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej z dnia [...] czerwca 1972 r., nr [...], w części dotyczącej przyznania na rzecz J. L. i E. W. odszkodowania za wywłaszczoną część nieruchomości położonej w Gdyni, zapisanej w księdze wieczystej KW Nr [...], oznaczonej jako parcela nr [...], o powierzchni 687 m2, z całej powierzchni 2.9642 ha, stanowiącej własność J. L., E. W. i R. L.. Uwzględniono tym samym wniosek z dnia 9 sierpnia 2006 r. spadkobierców byłych właścicieli, tj. J. L. i innych, którzy domagali się stwierdzenia jej nieważności w zakresie orzekającym o odszkodowaniu za wywłaszczoną część nieruchomości, bowiem ich zdaniem, decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa, gdyż przeprowadzono rozprawę odszkodowawczą bez udziału biegłych. Prezydent Miasta Gdyni, wykonujący zadania starosty z zakresu administracji rządowej, we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zarzucił decyzji z dnia [...] lipca 2007 r. błędną interpretację art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a., która miała wpływ na jej treść, nadto błędną interpretację art. 21 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczenia nieruchomości (Dz. U. z 1961 r. Nr 18, poz. 94). Decyzją z dnia [...] czerwca 2008 r., nr [...], Minister Infrastruktury utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Ministra Budownictwa z dnia [...] lipca 2007 r., a wyrokiem z dnia 13 lutego 2009r., sygn. akt I SA/Wa 1253/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Prezydenta Miasta Gdyni na tę ostateczną decyzję Ministra Infrastruktury. Jednak wyrokiem z dnia 15 marca 2010 r., sygn. akt I OSK 984/09, Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpatrzeniu skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta Gdyni wykonującego zadania starosty z zakresu administracji rządowej, uchylił tenże wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania, dostrzegając nieważność postępowania (art. 183 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Następnie wyrokiem z dnia 22 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Wa 648/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził nieważność decyzji Ministra Infrastruktury z dnia [...] czerwca 2008 r., nr [...], a to z tego powodu, że prowadzone ponownie postępowanie nadzorcze oraz wydane w jego wyniku rozstrzygnięcie Ministra Infrastruktury, kierowane było do zmarłej K. S., a więc osoby, która nie mogła mieć statusu strony w rozumieniu art. 28 K.p.a. Po raz kolejny rozpatrując sprawę organ ten dostrzegł swą niewłaściwość. W motywach decyzji z dnia [...] kwietnia 2011 r. podniósł, że w sprawach nieważnościowych właściwy jest z reguły organ wyższego stopnia. Jeżeli jednak w strukturze organów brak jest tego, który wydał decyzję dotychczasową, to należy ustalić organ, który byłby właściwy w danej kategorii spraw, a potem organ wyższego stopnia. Kompetencje d. Prezydiów Wojewódzkich Rad Narodowych w zakresie wywłaszczenia nieruchomości przejęli starostowie wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, a organem wyższego stopnia w stosunku do starosty wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej w sprawach wywłaszczenia nieruchomości jest wojewoda (brak jest dawnego organu odwoławczego, jakim była Komisja Odwoławcza do spraw Wywłaszczenia). Stosownie do powyższej konkluzji uznał, że według tego sposobu ustalenia organu właściwego rzeczowo w niniejszej sprawie, wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji dotychczasowej powinien zostać rozpatrzony w pierwszej instancji przez Wojewodę Pomorskiego, a nie przez Ministra Infrastruktury. Bowiem od decyzji z dnia [...] czerwca 1972 r. nie złożono odwołania. Skoro zatem prowadzone przezeń postępowanie jest bezprzedmiotowe, to należało uchylić decyzję Ministra Budownictwa z dnia [...] lipca 2007 r. i umorzyć postępowanie toczące się przed Ministrem Infrastruktury.