Wyrok NSA z dnia 1 kwietnia 2014 r., sygn. II FSK 1394/12

Warunek wynikający z art. 5a pkt. 6 u.p.d.o.f., aby działalność gospodarcza prowadzona była w sposób zorganizowany nie może być rozumiany jako instytucjonalne wyodrębnienie i jednocześnie wyposażenie takiej działalności w stosowne instrumenty o charakterze materialnym jak np. biuro, stała siedziba. Należy zatem zauważyć, że zorganizowanie działalności utożsamia się z dokonaniem wyboru formy organizacyjno-prawnej przedsiębiorczości i prowadzenia jej w formie działalności indywidualnej jako osoba fizyczna lub w ramach spółki cywilnej, spółki handlowej, a nawet spółdzielni.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Antoni Hanusz, Sędzia NSA Stefan Babiarz, Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Protokolant Katarzyna Domańska, po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2014 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skarg kasacyjnych M.B. i W.B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 grudnia 2011 r. sygn. akt III SA/Wa 1107/11 w sprawie ze skarg M.B. i W.B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 stycznia 2011 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2005 r. 1) oddala skargi kasacyjne, 2) zasądza od M.B. i W.B. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie kwotę 450 (słownie: czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1.1. Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2011 r. o sygn. akt III SA/Wa 1107/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargi M. B. i W. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W., z dnia 26 stycznia 2011 r. w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2005 r.

1.2. W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji wskazał, że decyzją z 12 października 2010 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. określił Skarżącym wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2005 r. Organ podatkowy uznał, iż działanie Skarżących, tj. zakup w latach 2000 - 2003 pięciu działek, następnie ich podział i sprzedaż wypełniało przesłanki pozarolniczej działalności gospodarczej. W rezultacie przychody ze sprzedaży działek zostały przez organ zakwalifikowane do źródeł przychodów o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., dalej zwana: "u.p.d.o.f."). Ponadto organ podatkowy nie uznał prawa do skorzystania z uprawnień wynikających z art. 21 ust. 1 pkt 32 u.p.d.o.f. Jednocześnie uznał księgi podatkowe prowadzone przez podatnika z 2005 r. w części przychodów i kosztów związanych ze sprzedażą nieruchomości, za nierzetelne. Stosownie jednak do treści art. 23 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.; zwana dalej : "Ordynacja podatkowa") odstąpił od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, gdyż dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami, pozwoliły - w jego ocenie - na określenie podstawy opodatkowania. W odwołaniach od powyższej decyzji Skarżący zarzucili naruszenie art. 10 ust. 1 pkt 3 i 8 u.p.d.o.f. przez przyjęcie, że uzyskany przez nich przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości uzyskany został w ramach działalności gospodarczej, a nadto naruszenie art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. Wskazano również na naruszenie art. 120, art. 121 § 1, art. 122, art. 180 § 1, art. 181, art. 187 § 1, art. 191, art. 193 § 4 i 6 i art. 212 Ordynacji podatkowej. W uzasadnieniu podatnicy argumentowali, że nie było ich zamierzeniem prowadzenie obrotu nieruchomościami. Działki zostały nabyte jako lokata kapitału zabezpieczająca przyszłość rodziny, z zamiarem wybudowania na nich w przyszłości domów dla dzieci. Jednakże w 2004 r. nastąpiły zdarzenia, które zachwiały stabilny dotąd status rodziny, co przyczyniło się do konieczności wydatkowania większych kwot i sprzedaży pewnej ilości działek. W 2005 r. nastąpiła stabilizacja, co znajduje potwierdzenie w fakcie, że w tym roku sprzedano tylko jedną działkę. W kolejnym roku kryzys w rodzinie spowodował konieczność uzyskania kolejnych środków finansowych. W konsekwencji decyzje o sprzedaży działek podyktowane były doraźnymi potrzebami ekonomicznymi w celu ratowania jedności w rodzinie. Te okoliczności spowodowały także, że zamiar wybudowania na zakupionych działkach domów dla dzieci, czy też przeznaczenia pieniędzy na cele mieszkaniowe, nie został zrealizowany. W dalszej kolejności Skarżący dokonał wykładni pojęcia "działalność gospodarcza" w rozumieniu art. 3 ust. 9 Ordynacji podatkowej oraz art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807 ze zm.; dalej zwana : "u.s.d.g.") wywodząc, że nie prowadził zorganizowanej działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Działalność gospodarczą prowadził tylko w zakresie przedsięwzięć, jakie zarejestrował, i jakimi się trudnił. Ponadto w jego przypadku brak było cechy ciągłości działania, gdyż dokonane transakcje miały charakter doraźny i były wymuszone sytuacją. Skarżąca natomiast w odwołaniu zarzuciła naruszenie art. 210 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej w związku z art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. Argumentowała, iż sprzedaży nieruchomości nie dokonywała w ramach działalności gospodarczej. W jej ocenie nie spełniona została jedna z przesłanek określonych w art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f., tj. przesłanka ciągłości.