Wyrok NSA z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. II OSK 1891/11

Dnia 8 lutego 2013 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Andrzej Gliniecki sędzia NSA Barbara Adamiak sędzia del. WSA Wanda Zielińska-Baran (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Łukasz Pilip po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2013 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 24 maja 2011 r. sygn. akt II SA/Lu 41/11 w sprawie ze skargi R. W. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie, 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego od R. W.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z dnia 24 maja 2011 r., sygn. akt II SA/Lu 41/11, po rozpoznaniu skargi R. W., na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] listopada 2010 r., nr [...], w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich, uchylił zaskarżoną decyzję oraz przyznał adwokatowi M. C. od Skarbu Państwa ( Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie) kwotę 295,20 złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, w tym 55, 20 złotych należnego podatku od towarów i usług. W uzasadnieniu wyroku podano, iż decyzją z dnia [...] kwietnia 2010 r. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, po ponownym rozpatrzeniu sprawy na wniosek R. W., utrzymał w mocy decyzję własną z dnia [...] października 2010 r., nr [...], o odmowie przyznania mu uprawnień kombatanckich. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, że R. W. wniósł o przyznanie uprawnień kombatanckich na podstawie art. 2 ust. 31 ustawy o kombatantach i niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego tj. z tytułu "dawania schronienia osobom narodowości żydowskiej, za których ukrywanie w latach 1939 - 1945 groziła kara śmierci". Odmawiając uwzględnienia wniosku organ wyjaśnił, że przesłankę "dawania schronienia" należy rozumieć jako działanie świadome, trwające pewien czas, ukierunkowane na uratowanie życia, polegające na "udostępnieniu miejsca, którym się dysponuje", "braniu na siebie ciężaru i ryzyka podjętej decyzji", "obowiązku dostarczania żywności, środków medycznych oraz innych niezbędnych rzeczy". Tymczasem, w okresie okupacji skarżący był dzieckiem w wieku 4 -10 lat, a więc nie można przyjąć, że "dawał schronienie", zwłaszcza, że ze znajdującego się w aktach sprawy oświadczenia W. P. i C. B. wynika, że to "rodzina strony (a więc nie sam skarżący) zaopatrywała osoby narodowości żydowskiej w jedzenie i odzież." W skardze na powyższą decyzję R. W. wniósł o jej uchylenie, podnosząc, iż nie można odmówić przyznania mu uprawnień kombatanckich tylko z tego powodu, że w okresie okupacji był niespełna 10-letnim dzieckiem. Istotne bowiem było to, że z uwagi na udzielenie pomocy przez jego rodziców narażona była na prześladowania i niebezpieczeństwo cała rodzina, a więc również on. Powołując się na wyrok WSA we Wrocławiu w sprawie II SA/Wr 873/2001 wskazał, że pojęcie "dawania schronienia" należy interpretować zgodnie z jego znaczeniem potocznym jako "udzielenie, zapewnienie komuś miejsca, gdzie można się schronić bezpiecznie". Obejmuje ono również takie czynności jak opiekowanie się, troszczenie, doglądanie, dbanie o kogoś. Wskazał, że Żydzi, którym wraz z rodzicami pomagał, ukrywali się nie tylko za polem, ale także w stodole i w piwnicy, co mogą potwierdzić świadkowie - F. P., R. G. i J. B.