Wyrok NSA z dnia 17 lutego 2010 r., sygn. I FSK 2083/08

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury nie może powstać u jej dysponenta, jeżeli u jej wystawcy nie powstaje obowiązek podatkowy w tym podatku w odniesieniu do podatku podlegającego odliczeniu. Stwierdzić też należy, że umożliwienie podatnikowi, w stosunku do którego okoliczności faktyczne wskazują, że miał on lub powinien mieć świadomość otrzymania takiej fikcyjnej faktury, skorzystania z prawa do odliczenia z niej podatku naliczonego - stanowiłoby nadużycie tego prawa i byłoby sprzeczne z celami ustawy o podatku od towarów i usług.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia NSA Sylwester Marciniak (sprawozdawca), Sędzia NSA Artur Mudrecki, Protokolant Dariusz Rosiak, po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej D. O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 16 lipca 2008 r. sygn. akt I SA/Wr 96/08 w sprawie ze skargi D. O. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 17 grudnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za okres od stycznia do grudnia 2003 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od D. O. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w W. kwotę 3600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 lipca 2008 r., sygn. akt I SA/Wr 96/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę D. O., właściciela zlikwidowanego P. w B., na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 17 grudnia 2007 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za okres od stycznia do grudnia 2003 r.

2. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji stwierdził - obszernie przywołując ustalony w toku postępowania podatkowego stan faktyczny i dowody w jego trakcie zebrane - że działające w sprawie organy w sposób niepodważalny ustaliły, że podatnik bezzasadnie obniżył podatek należny o naliczony wynikający z zakwestionowanych faktur wystawionych przez "E." J. F., O. Sp. z o.o. z O., M. B. S. oraz "S." D. K., a faktury te dokumentują czynności, które nie zostały w rzeczywistości dokonane. Tym samym zasadnie uznano, że w sprawie znajduje zastosowanie § 48 ust. 4 pkt 5 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.). Sąd I instancji wskazał, że zawarta w tym przepisie norma powtarza jedynie normę ustawową, określoną w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, póz. 50 ze zm., dalej u.p.t.u.), gdyż faktura stwierdzająca czynność, która nie została dokonana, nie może być uznana za fakturę potwierdzającą nabycie towaru lub usługi. Tym samym wbrew twierdzeniom strony normy tej - mającej charakter ustawowy - nie można uznać za naruszającą Konstytucję RP. Wskazano, iż stanowisko to znajduje potwierdzenie w wyroku NSA z 6 września 2006 r., I FSK 474/06, jak również w wyroku NSA z 27 kwietnia 2000 r., I SA/Łd 237/98, a także w uchwale 7 sędziów NSA z 22 kwietnia 2002 r., FPS 2/02 (ONSA 2002/4/136). Natomiast przywołane w skardze orzeczenia sądów administracyjnych nie dotyczą w ocenie Sądu I instancji sytuacji faktycznej przedmiotowej sprawy, gdyż odnoszą się do przypadków, gdy miała miejsce rzeczywista sprzedaż, jednak we wcześniejszej fazie obrotu danym towarem miały miejsce uchybienia przepisom o podatku od towarów i usług i wystawianie faktur dokumentujących transakcje niedokonane, zaś podatnik zakupując towar nie posiadał wiedzy co do tych faktów. Organy podatkowe ustaliły natomiast, że w stanie faktycznym w przedmiotowej sprawie wystąpił brak realnej czynności dotyczącej strony, która posiadała nadto świadomość fikcyjności faktur.