Wyrok NSA z dnia 3 marca 2009 r., sygn. I OSK 1369/08

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Izabella Kulig-Maciszewska Sędziowie NSA Anna Lech NSA Paweł Miładowski (spr.) Protokolant Edyta Pawlak po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Śląskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 30 czerwca 2008 r. sygn. akt IV SA/Gl 285/08 w sprawie ze skargi Gminy Jaworze na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z dnia 5 lutego 2008 r. nr NP/III/0911/86/08 w przedmiocie szkół i placówek oświatowo-wychowawczych 1. oddala skargę kasacyjną, 2. oddala wniosek Gminy Jaworze o zwrot kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Rada Gminy w Jaworzu uchwałą nr XII/122/07 z dnia 28 grudnia 2007r. ustaliła zasady korzystania ze stołówki w Szkole Podstawowej Nr 1 w Jaworzu prowadzonej przez tą Gminę. W podstawie prawnej uchwały powołano art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r., nr 142, poz. 1591 ze zm., dalej: u.s.g.) w związku z art. 67a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004r., nr 256, poz. 2572 ze zm., dalej: u.s.o.). Wykonanie uchwały powierzono wójtowi i określono, że wchodzi ona w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego z mocą obowiązującą od 2 stycznia 2008 r.

Wojewoda Śląski rozstrzygnięciem nadzorczym wydanym w trybie art. 91 ust. 1 u.s.g. stwierdził nieważność powyższej uchwały, uznając ją za niezgodną z art. 67a ust. 2 u.s.o. w zw. z art. 13 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2007r., nr 62, poz. 718 ze zm.). Organ nadzoru wskazał, że zgodnie z art. 67a ust. 2 u.s.o. ustalanie zasad korzystania ze stołówki szkolnej należy do organu prowadzącego szkołę, przez który należy rozumieć organ wykonawczy gminy, co wynika m.in. z treści art. 67a ust. 4 u.s.o., który uprawnia organ prowadzący szkołę do zwalniania z opłat za korzystanie ze stołówki. Zdaniem organu nadzoru takie zwolnienia mogą być dokonywane wyłącznie w drodze indywidualnej decyzji. Konstrukcja tego przepisu wyklucza w praktyce możliwość dokonywania tychże zwolnień przez organ stanowiący gminy. Uznanie organu wykonawczego za organ prowadzący szkołę na gruncie art. 67a ust. 4 oznacza, że jest on nim również w przypadku art. 67a ust. 2, gdyż wykładnia systemowa skłania do wniosku, że w obrębie jednego artykułu pojęcie organu prowadzącego szkołę powinno mieć to samo znaczenie. Wskazano nadto, że art. 67a ust. 2 u.s.o. przyznaje organowi prowadzącemu szkołę kompetencje do ustalenia opłat za korzystanie z konkretnej stołówki, co także przemawia za kompetencjami organu wykonawczego. W szczególności wykluczona jest możliwość przyjęcia aktu generalnego mającego charakter prawa miejscowego. Akt określający wysokość i zasady prowadzenia opłat w konkretnych stołówkach nie ma cech takiego prawa, a w szczególności nie może być uznany za akt generalny skierowany do nieokreślonego adresata. Nie podlega więc on publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Organ nadzoru zwrócił w końcu uwagę na okoliczność, że szkoły są prowadzone również przez pozostałe, obok gmin, jednostki samorządu terytorialnego, w których nie obowiązuje domniemanie kompetencji na rzecz organów stanowiących. W rezultacie uznał, że rada gminy podejmując przedmiotową uchwałę wkroczyła w kompetencje organu wykonawczego.