Wyrok NSA z dnia 30 września 2009 r., sygn. I OSK 1434/08

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Bujko Sędzia del. NSA Roman Ciąglewicz (spr.) Protokolant Magdalena Błaszczyk po rozpoznaniu w dniu 30 września 2009r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. N. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 28 sierpnia 2008 r. sygn. akt II SA/Ke 303/08 w sprawie ze skargi J. N. na decyzję Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w Kielcach z dnia [...] kwietnia 2008 r. znak: [...] w przedmiocie ewidencji gruntów i budynków oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Uzasadnienie.

Wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2008 r., sygn. akt II SA/Ke 303/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach oddalił skargę J. N. na decyzję Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w Kielcach z dnia [...] kwietnia 2008 r., znak: [...], w przedmiocie ewidencji gruntów i budynków.

Wyrok wydany został w następujących okolicznościach sprawy.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2007 r., znak: [...], Starosta Konecki, po rozpatrzeniu wniosku Zarządu Gminy w R., wprowadził zmiany w operacie ewidencji gruntów obręb R., gm. R., w następujący sposób:

1) pod poz. rej. Nr [...], wykazaną na G. P. jako właściciela - skreślić działki Nr [...] o pow. 0,2270 ha i Nr [...] o pow. 0,1000 ha, a wpisać w to miejsce działki Nr [...] o pow. 0,2168 ha i Nr [...] o pow. 0,1098 ha,

2) pod poz. rej. Nr [...] Gmina R. - drogi gospodarcze, dopisać działkę Nr [...] o pow. 0,0068 ha (droga).

Starosta powołał się na przepisy art. 20 i art. 22 ust.1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz.2027) oraz § 37, § 45 i § 46 ust.1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 26 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz.454). Organ przypomniał, że wyrokiem z dnia 15 lutego 2006 r., sygn. akt II SA/Kr 2190/03, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił decyzje wydane poprzednio w tej sprawie przez organy administracyjne. Sąd ten zalecił ustalenie, czy zgodnie z aktualnym stanem prawnym w ewidencji gruntów działki Nr [...] i Nr [...] winny być przedstawiane jako graniczące ze sobą, czy też według aktualnej ewidencji działki te rozdziela odpowiednik działki Nr [...], według ewidencji z 1967 r. Ponadto Sąd uznał, że materiał kartograficzny nie obrazuje położenia względem siebie nieruchomości objętych KW [...] i KW [...]. Zobligował do wyjaśnienia w jakim dokumencie kartograficznym po raz pierwszy oznaczono działki Nr [...] i Nr [...] oraz sprzeczności wynikającej z mapy sytuacyjno-wysokościowej, wydanej w dniu [...] września 2002 r., jako oryginału z dnia [...] października 1983 r. Starosta ustalił, że dla obrębu P. gm. R., dokumentacja ewidencji gruntów została założona w 1967 r. Pomiędzy działkami Nr [...] i Nr [...] znajdowała się droga oznaczona Nr [...], o powierzchni 0,01 ha, zapisana na Powiatowy Zarząd Dróg Lokalnych w K.. A. i H. małż. K., na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia [...] września 1988 r., sygn. akt [...], z dniem [...] listopada 1971 r. stali się właścicielami, m.in. działek Nr [...] o pow. 0,23 ha i Nr [...] o pow. 0,10 ha, położonych we wsi P.. Uchwałą Gminnej Rady Narodowej w R. z [...] lipca 1982 r. przeniesiono do obrębu R. działkę Nr [...], a na podstawie uchwały Gminnej Rady Narodowej w R. z dnia [...] grudnia 1986 r. przeniesiono do obrębu R. działki Nr [...] i Nr [...]. Umową sprzedaży i darowizny, sporządzoną w formie aktu notarialnego, z dnia [...] grudnia 1991 r., działkę Nr [...] o pow. 0,23 ha nabyli J. i E. małż. K., a działkę Nr [...] o pow. 0,10 ha otrzymała H. M. Dla działek tych zostały założone Księgi wieczyste Nr [...] i [...], w których oznaczenia nieruchomości dokonano na podstawie wyrysu z mapy ewidencyjnej wsi P. z 1967 r. W 1995 r., podczas modernizacji ewidencji gruntów, pomyłkowo na mapach zlikwidowano drogę Nr [...] - pomimo ujawnienia jej w protokole ustalenia stanu władania. Nastąpiła wówczas także zmiana numeracji działek. Działkę Nr [...] oznaczono jako Nr [...] o pow. 0,1 ha, zaś działkę Nr [...] oznaczono jako Nr [...], o pow. 0,2270 ha. W 1998 r. i 1999 r. z opracowanej po modernizacji ewidencji wykonano wyrysy, które stanowiły podstawę zmian: powierzchni i oznaczeń działek w dziale I KW [...] i [...]. G. P. nabył w dniu [...] sierpnia 1999 r., aktem notarialnym Rep. [...], działkę Nr [...] o pow. 0,2270 ha oraz w dniu [...] sierpnia 2000 r., aktem notarialnym Rep. [...], działkę Nr [...], o pow. 0,10 ha. W 2002 r. dokonano wznowienia granic oddziału leśnego Nr [...], sąsiadującego m.in. z działkami Nr [...] i Nr [...]. Wówczas ustalono, że przy modernizacji ewidencji gruntów obr. R. nie uwzględniono stabilizowanych granicznikami granitowymi punktów granicznych, co skutkowało błędnym naniesieniem granic na mapy ewidencyjne, a tym samym wadliwym obliczeniem powierzchni m.in. działek Nr [...] i [...]. Błędy te zostały skorygowane w operacie technicznym, przyjętym do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Zdaniem Starosty, z dokumentacji geodezyjnej wynika, iż dawna działka Nr [...] położona jest po południowej stronie linii prostej biegnącej od szosy przez punkty graniczne Lasów Państwowych Nr [...] i Nr [...]. Obszar tej drogi odjęto więc od działki Nr [...]. Organ pierwszej instancji ustalił nadto, na podstawie zdjęć lotniczych z przełomu lat: 2002 i 2003, że grunt pomiędzy działkami Nr [...] i Nr [...] był użytkowany jako droga dojazdowa do posesji K. F.-K. i do działek następnych. Wyrokiem Sądu Okręgowego Kielcach z dnia [...] maja 2007 r., sygn. akt [...], przywrócono J. N., K. F.-K., K. S. i K. S. współposiadanie pasa gruntu, na wysokości południowej granicy działki Nr [...]. Starosta stwierdził, że przepisy rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków nie znają instytucji prostowania błędów w ewidencji. Posługują się natomiast kategorią aktualizacji operatu ewidencyjnego, którą zgodnie z § 45 ust.1 stanowi wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Do aktualizacji, w myśl § 45 ust.2, stosuje się przepisy § 35 określające katalog źródłowych dokumentów ewidencji służący do zakładania lub modernizacji ewidencji. Przepis § 44 ust.2 rozporządzenia nakłada na organ prowadzący ewidencję obowiązek utrzymywania jej w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dokumentami i materiałami źródłowymi. Dopuszczalne jest zatem, w ocenie Starosty, który powołał się także na ocenę zawartą w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 15 lutego 2006 r., sygn. akt II SA/Kr 2190/03, usuwanie błędów w operacie ewidencji gruntów i budynków w sytuacji, gdy ich istnienie pozostaje w sprzeczności z aktualnym stanem dokumentów źródłowych. Organ wskazał nadto, iż przepis art. 22 ust.3 ustawy zezwala na wprowadzenie zmian w drodze czynności materialnej, a dział I Księgi wieczystej nie jest objęty domniemaniem prawdziwości, ani rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych.