Wyrok NSA z dnia 25 listopada 2009 r., sygn. II OSK 1307/09
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Bożena Walentynowicz Sędziowie Sędzia NSA Wiesław Kisiel Sędzia del. NSA Jerzy Krupiński (spr.) Protokolant Anna Jusińska po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2009r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Wojewody Małopolskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 2 kwietnia 2009 r., sygn. akt III SA/Kr 786/08 w sprawie ze skargi Gminy Koszyce na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r., nr PN.II.0911-199-07 w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały nr IX/60/07 Rady Gminy z dnia 27 listopada 2007r. w sprawie zasad używania herbu i flagi Gminy Koszyce oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2009 r., sygn. akt III SA/Kr 786/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r., nr PN.II.0911-199-07, wydane w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy Koszyce z dnia 27 listopada 2007 r., nr IX/60/07, w sprawie zasad używania herbu i flagi Gminy Koszyce.
Wyrok wydano w następujących okolicznościach sprawy.
Uchwała z dnia 27 listopada 2007 r. wydana została na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 ze zm.), zwanej dalej u.s.g., oraz na podstawie § 4 uchwały Rady Gminy Koszyce z dnia 26 lutego 2003 r., nr IV/33/2003 w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Koszyce (Dz. Urz. Woj. Małop. z 2003 r., nr 71, poz. 997 ze zm.).
Wojewoda Małopolski, działając na podstawie art. 91 ust. 1 usg, rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność powyższej uchwały. W ocenie organu nadzoru, uregulowania uchwały naruszały obowiązujący porządek prawny, a w szczególności ustawę o samorządzie gminnym oraz zasadę legalizmu wyrażoną w art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W demokratycznym państwie prawa organy państwa winny działać na podstawie prawa, co oznacza, iż wszelkie działania takich organów winny mieć konkretną podstawę prawną w obowiązującym porządku prawnym. W sytuacji, gdy dane działanie wiąże się z nałożeniem na obywateli czy inne podmioty obowiązków, podstawa taka powinna być precyzyjnie określona, co wynika z art. 7 i art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także art. 40 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Kwestionowana uchwała została podjęta przez Radę Gminy w Koszycach z naruszeniem kompetencji, tj. bez podstawy prawnej upoważniającej organ stanowiący do takiego działania. Przywołany w podstawie prawnej uchwały art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym nie stanowił zdaniem organu nadzoru wystarczającej podstawy prawnej do podjęcia przedmiotowej uchwały. Stosownie bowiem do brzmienia tego przepisu rada gminy jest uprawniona do podejmowania uchwał w sprawie herbu gminy. Tym samym przepis ten upoważnia radę gminy jedynie do ustanowienia herbu, a nie określenia zasad jego używania. Podstawy prawnej podjęcia kwestionowanej uchwały nie może stanowić przepis aktu prawa miejscowego, jakim jest Statut Gminy Koszyce. Ponadto organ nadzoru stwierdził, że w § 6 uchwały Rada Gminy postanowiła, iż uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od daty jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego. Stanowiąc o takim trybie wejścia w życie uchwały, Rada Gminy uznała przedmiotową uchwałę za akt prawa miejscowego. Kwestie związane z ochroną herbu i flagi jednostki samorządu terytorialnego regulują przepisy ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. nr 119, poz. 1117 ze zm.). Stosownie do brzmienia art. 131 ust. 2 ustawy podmiot, który chce uzyskać prawa ochronne na dane oznaczenie, zawierające m.in. herb miejscowości, musi wykazać się posiadaniem zezwolenia właściwego organu. Organ nadzoru nie zakwestionował prawa do udzielania zgody na używanie herbu w toku postępowania rejestrowego, jak również prawa gminy do określania zasad jego używania w drodze umowy cywilnoprawnej. Przepisy ustawy Prawo własności przemysłowej, regulując kwestie ochrony herbu jako znaku towarowego oraz sposób udzielania zezwolenia na używanie go w obrocie, stanowią pełną regulację tej materii, nie dopuszczając jej modyfikacji czy uzupełnień w drodze działalności uchwałodawczej rady gminy.