Wyrok NSA z dnia 26 marca 2009 r., sygn. II GSK 833/08

Nie do pogodzenia z wynikającą z art. 2 Konstytucji RP zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa jest taka wykładnia art. 190 ust. 1 Konstytucji, która doprowadziłaby do pozbawienia strony uprawnień do wykonywania pracy asesora notarialnego, w sytuacji, gdy osoba ta, przed powołaniem na stanowisko asesora, spełniała wymogi określone w przepisach prawa obowiązujących w dacie powołania, a następnie na skutek niskiego poziomu legislacyjnego przepis określający jedną z przesłanek powołania został uznany wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego za niekonstytucyjny.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Korycińska (spr.) Sędzia NSA Janusz Zajda Sędzia del. WSA Maria Jagielska Protokolant Jerzy Stelmaszuk po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2009 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Rady Izby Notarialnej w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 26 marca 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 118/08 w sprawie ze skargi Rady Izby Notarialnej w W. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie powołania na stanowisko asesora notarialnego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

I

Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę Rady Izby Notarialnej w W. na decyzję Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie powołania J. K. na stanowisko asesora notarialnego. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd podał, że J. K. w dniach 9, 10, 16 maja 2007 r. zdał, w trybie określonym przez art. 12 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. prawo o notariacie (Dz. U. 2002 r., Nr 42, poz. 369 ze zm. - dalej zwaną prawo o notariacie) egzamin notarialny, po czym wystąpił do Ministra Sprawiedliwości o powołanie go na stanowisko asesora notarialnego. Minister Sprawiedliwości zwrócił się do Rady Izby Notarialnej w W. o wydanie opinii w sprawie tego wniosku. Uchwałą z dnia [...] lipca 2007 r. organ korporacyjny negatywnie zaopiniował wniosek, gdyż w jego ocenie na stanowisko asesora może być powołany tylko aplikant notarialny, a tego wymogu, wynikającego z treści art. 76 § 2 prawa o notariacie, ubiegający się o powołanie nie spełnia. Decyzją z dnia [...] października 2007 r. Minister Sprawiedliwości powołał J. K. na stanowisko asesora notarialnego w okręgu Izby Notarialnej w W. W uzasadnieniu podniósł, iż zgodnie z treścią art. 12 § 2 pkt 2 ustawy prawo o notariacie - w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 163, poz. 1361) - do złożenia egzaminu notarialnego przed komisją, bez obowiązku odbycia aplikacji notarialnej, mogą przystąpić osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych były zatrudnione na podstawie umowy o pracę na stanowiskach związanych ze stosowaniem lub tworzeniem prawa przez okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 8 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu notarialnego. Osoby te winny, zgodnie z art. 12 § 4 powołanej ustawy, spełniać wymagania, o których mowa w art. 11 pkt 1-3 i 7. W ocenie organu, J. K. spełnia warunki, o których mowa w art. 12 § 2 pkt 2 oraz art. 11 pkt 1-2 i 7 prawa o notariacie, tym samym był uprawniony, po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu notarialnego, do skutecznego ubiegania się o powołanie na stanowisko asesora.