Postanowienie NSA z dnia 27 sierpnia 2008 r., sygn. II OZ 840/08

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Paweł Tarno po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia B. C. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 30 maja 2008 r., sygn. akt II SA/Op 462/07 odmawiające B. C. przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi B. C. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. z dnia [...], Nr [...] w przedmiocie zarzutów w sprawie egzekucji obowiązku przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego postanawia oddalić zażalenie

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 30 maja 2008 r., sygn. akt II SA/Op 462/07 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu odmówił B. C. przyznania prawa pomocy w sprawie z Jej skargi na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. z dnia [...], Nr [...] w przedmiocie zarzutów w sprawie egzekucji obowiązku przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego. W uzasadnieniu wskazano, że A. W. - konkubent skarżącej nie zalicza się do kręgu tzw. osób bliskich strony, w rozumieniu art. 35 P.p.s.a., tj. nie jest jej małżonkiem, rodzicem, rodzeństwem, zstępnym. Również z treści udzielonego mu przez skarżącą pełnomocnictwa nie wynika, aby był pracownikiem skarżącej lub by posiadał uprawnienia do wykonywania zawodu radcy prawnego lub adwokata. Stwierdzono wobec powyższego, że Sąd zmuszony był dokonać oceny skuteczności oświadczenia złożonego przez konkubenta skarżącej w piśmie z dnia 8 lutego 2008r. i przyjąć, że oświadczenie dotyczące kosztów utrzymania mieszkania pochodzi od osoby nie będącej stroną w sprawie, ani pełnomocnikiem skarżącej i stąd też czynności i oświadczenia, złożone w imieniu skarżącej przez jej konkubenta, w postępowaniu wyjaśniającym w ramach wniosku o przyznanie prawa pomocy, nie mogą być uznane za skuteczne i nie mogą być przedmiotem oceny przy rozpoznawaniu wniosku o przyznanie prawa pomocy. Konsekwencją powyższego Sąd stwierdził, że skarżąca nie wykonała zobowiązania Sądu w całości. Wobec powyższego, rozpoznając wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy Sąd uwzględnił jedynie okoliczności wynikające z samego formularza wniosku oraz dokumentów urzędowych znajdujących się w aktach sprawy. Sąd wskazał dalej, że w przedmiotowej sprawie referendarz sądowy na zasadzie art. 255 P.p.s.a. wezwał skarżącą do złożenia dodatkowych informacji i przedłożenia stosownych dokumentów określających sytuację materialną. Skarżąca nie wykonała powyższego zobowiązania i stąd też Sąd nie dysponował informacjami dotyczącymi kosztów utrzymania mieszkania oraz rodziny. Brak powyższych informacji uniemożliwił przyjęcie, że B. C. wykazała, iż spełnia przesłanki przyznania jej prawa pomocy. Jak podano, przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, następuje wówczas, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 P.p.s.a.). Użycie przez ustawodawcę w w/w przepisie sformułowania "gdy osoba ta wykaże" oznacza m.in. powinność strony, a zatem obowiązek należytego uzasadnienia i uprawdopodobnienia okoliczności, na które powoduje się we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Jeżeli fakty, które strona podaje we wniosku, nie znajdują pokrycia w aktach sprawy lub pozostają w sprzeczności z zawartymi tam informacjami o stanie majątkowym strony, istnieją podstawy do odmowy przyznania prawa pomocy (tak: post. NSA z dnia 9 września 2004 r., FZ 360/04, niepubl.). Wskazano, że z oświadczenia zawartego we wniosku o przyznanie prawa pomocy oraz deklaracji VAT i zeznania PIT -36 za 2006r. wynika, że dochód rodziny skarżącej w 2006r. wyniósł zaledwie [...] zł. Pomimo złożonego we wniosku oświadczenia o braku uzyskiwanych przez skarżącą i jej konkubenta dochodów, rodzina skarżącej posiada środki na swoje utrzymanie i jak to sama skarżąca określiła: "żyje z oszczędności". Co więcej skarżąca przyznała w piśmie z dnia 21 kwietnia 2008r., iż nie jest prawdą, że nie jest w stanie uiścić kwoty 500 zł., bo jest w stanie przyoszczędzić. W rubryce zaś formularza wniosku, odnoszącej się do posiadanego majątku, B. C. nie wykazała żadnych zasobów pieniężnych, stwierdzając: "nie posiadamy". W dalszej części wniosku skarżąca podała, że posiada dwa budynki pod działalność gastronomiczną, które są "kredytowane w PKO", a także że musi sporo zainwestować w budynki i prowadzoną działalność. Zestawienie zatem powyższych oświadczeń musi prowadzić do wniosku, iż skarżąca nie ujawniła Sądowi w całości informacji o posiadanym majątku i źródłach osiąganych dochodów, a skarżąca prawdopodobnie posiada zgromadzone środki pieniężne lub inne źródła dochodu dające jej możliwość ponoszenia obok kosztów bieżącego utrzymania siebie i rodziny, także kosztów zaciągniętego kredytu oraz realizowania inwestycji. Te okoliczności powodują powstanie uzasadnionych wątpliwości co do wiarygodności oświadczenia skarżącej o wystąpieniu przesłanek warunkujących przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, a dotyczących niemożności poniesienia pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Wątpliwości te dotyczą zwłaszcza wysokości zgromadzonych oszczędności oraz kosztów i wydatków związanych z potrzebami życiowymi rodziny. Niewyjaśnienie powyższych wątpliwości przez wskazanie źródeł finansowania potrzeb swoich oraz rodziny, czyni wniosek B. C. mało wiarygodnym i skutkować musi uznaniem, że jej twierdzenie o pozostawaniu w złej sytuacji materialnej, nie zostało wykazane, a tym samym przyjęciem, że brak jest podstaw do uznania, iż skarżącej należy przyznać prawo pomocy w zakresie przyznania pełnomocnika z urzędu.