Wyrok NSA z dnia 12 sierpnia 2008 r., sygn. II FSK 778/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Krzymień (sprawozdawca), Sędziowie NSA Jan Rudowski, Jerzy Rypina, Protokolant Barbara Mróz, po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2008 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 8 marca 2007 r. sygn. akt I SA/Gd 580/05 w sprawie ze skargi A. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 23 maja 2005 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2002 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) przyznaje doradcy podatkowemu M. M. od Skarbu Państwa - z kasy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku -kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych (podwyższoną o należny podatek od towarów i usług) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu 3) zasądza od A. S. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w G. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 8 marca 2007 r., sygn. akt I SA/Gd 580/05, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę A. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 23 maja 2005 r. w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych. W uzasadnieniu orzeczenia wskazano, że Skarżąca w dniu 24 listopada 2004 r. złożyła wniosek o umorzenie zaległości w podatku dochodowego od osób fizycznych za 2002 r. w kwocie 7 954,33 zł. wskazując na swoją obecną sytuację materialną oraz fakt zaprzestania spłat przez kontrahentów (największy z dłużników zalegał z płatnościami na kwotę 93 189,08 zł). Odmawiając udzielenia ulgi w spłacie zaległości podatkowych Dyrektor Izby Skarbowej podniósł, iż zgodnie z treścią art. 67 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. Nr 137 poz. 926 ze zm.) - dalej w skrócie "o.p." -podstawowym obowiązkiem organów podatkowych obu instancji jest wnikliwe zbadanie, czy w podlegającej rozpatrzeniu konkretnej sprawie podatkowej wystąpiły przesłanki do zastosowania instytucji umorzenia zaległości podatkowych po stronie podatnika spowodowane jego ważnym interesem, bądź też wynikające z ważnego interesu publicznego. Organ odwoławczy przyznał rację odwołującej, że nieterminowe regulowanie należności przez kontrahentów nie pozostaje bez wpływu na zachowanie płynności finansowej prowadzonej działalności gospodarczej, jednakże przy obecnych trudnościach, jakimi dotknięta jest cała gospodarka, w takiej sytuacji jak podatniczka znalazło się wiele innych podmiotów gospodarczych. Toteż zdaniem Dyrektora nie można uznać, że jej sytuacja nosi cechy wyjątkowości, w stopniu uzasadniającym pomoc Skarbu Państwa, poprzez wyrażenie zgody na pozostawienie do jej dyspozycji należnych budżetowi podatków. Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego utrata płynności finansowej nie stanowi wystarczającej przesłanki do zastosowania dyspozycji zawartej w art. 67 § 1 o.p., a więc umorzenia zaległości podatkowych. Organ odwoławczy podkreślił przy tym, że niepowodzenia finansowe w działalności gospodarczej nie mogą automatycznie skutkować obowiązkiem udzielania ulg podatkowych, należności te stanowią bowiem główna, część dochodów budżetowych państwa i pośrednio mają wpływ na sytuację innych podatników. Dyrektor przyznał, że sytuacja finansowa A. S. - z uwagi na brak uregulowania przez kontrahentów części należności - jest niewątpliwie trudna, jednakże nie wyklucza to możliwości spłaty istniejących zaległości. Organ odwoławczy wskazał, że w 2004 r., na dzień wniesienia podania o przyznanie ulgi, podatniczka osiągnęła przychody w wysokości 37 807 zł, zaś w roku poprzednim - na poziomie 247 758 zł. Dyrektor Izby Skarbowej podał również, że przysługują jej wierzytelności z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym największa z nich, na kwotę 93 189,08 zł, przekracza zaległości podatkowe objęte rozpatrywanym wnioskiem. Dopóki zaś istnieją niewykorzystane dotychczas możliwości wyegzekwowania zaległości podatkowej, dopóty jej umorzenie przed ich wyczerpaniem byłoby sprzeczne z interesem publicznym. Odnosząc się z kolei do zarzutów A. S., która odpowiedzialnością za powstanie obecnej sytuacji finansowej obarcza organ podatkowy, Dyrektor wskazał, że nie bez znaczenia dla tej sytuacji pozostaje okoliczność, iż - na podstawie decyzji Powiatowego Urzędu Pracy w G. z dnia 29 października 2004 r. - mąż podatniczki J. S. z dniem 13 października 2004 r. utracił status osoby bezrobotnej, na skutek nie stawienia się w urzędzie w wyznaczonym terminie oraz nie usprawiedliwienia swojej nieobecności.