Wyrok NSA z dnia 31.01.2007, sygn. II FSK 178/06

1. Zbadanie przesłanki nieważności postępowania wymienionej w art. 183 § 2 pkt 5 p.p.s.a. wymagało odpowiedzi na pytanie, czy istotnie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością była stroną postępowania w sprawie przeniesienia odpowiedzialnością za jego zaległości podatkowe na członków zarządy w oparciu o przepisy art. 107 § 1, art. 108 § 2 i art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej. Nieważność postępowania mogła bowiem mieć miejsce gdyby istotnie spółce przysługiwały uprawnienia strony i nie uczestnicząc w postępowaniu sądowoadministracyjnym pozbawiona została możności obrony swoich praw (art. 183 § 2 pkt 5 p.p.s.a.). Zgodnie z tym przepisem pozbawienie strony możliwości obrony swych prawa polega na tym, że strona na skutek wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej nie mogła brać i nie brała udziału w postępowaniu lub w jego istotnej części, jeśli skutki tych wadliwości nie mogły zostać usunięte przed wydaniem orzeczenia kończącego postępowanie w danej instancji. 2. Decydujące znaczenie dla określenia statusu uczestnika postępowania sądowoadministracyjnego na prawach strony miał status konkretnego podmiotu w uprzednio prowadzonym postępowaniu administracyjnym (poprzedzającym wydanie zaskarżonej decyzji). Sąd nie jest władny badać, czy wynik postępowania dotyczy interesu prawnego osób, które skargi nie wniosły, a brały udział w uprzednio prowadzonym postępowaniu administracyjnym i od wyniku tego badania uzależniać przyznanie tym podmiotom statusu uczestnika z mocy prawa. Tym bardziej badanie to nie mogło dotyczyć interesu prawnego osób, które nie brały udziału w postępowaniu administracyjnym. 3. O zawieszeniu postępowania decydują przesłanki celowościowe. Stosownie do przesłanki ustalonej w § 1 pkt 1 tego artykułu (na tę przesłankę wskazywała strona skarżąca) Sąd może zawiesić postępowanie, jeżeli wynik tego postępowania zależy m.in. od innego toczącego się postępowania sądowego. Dla zawieszenia postępowania sądowego z tego powodu niezbędne jest stwierdzenie przez Sąd, iż orzeczenie, które zapadnie w tym drugim postępowaniu będzie stanowić podstawę rozstrzygnięcia w zawieszonym postępowaniu sądowoadministracyjnym (tzw. zagadnienie wstępne - kwestia prejudycjalna). Zagadnienie to nie jest tożsame z kwestią, która mogła mieć charakter wstępny dla postępowania administracyjnego (wskazanie mienia spółki, z którego możliwa jest egzekucja).4. Naruszenie prawa przez błędną wykładnię polega na mylnym rozważeniu treści określonej normy prawnej, natomiast uchybienie prawu materialnemu przez niewłaściwe zastosowanie polega na tzw. błędzie subsumcji, co wyraża się tym, że stan faktyczny ustalony w sprawie błędnie uznano za odpowiadający stanowi hipotetycznemu przewidzianemu w normie prawnej albo że ustalonego stanu faktycznego błędnie nie podciągnięto pod hipotezę określonej normy prawnej.