Wyrok NSA z dnia 21 grudnia 2005 r., sygn. I OSK 1191/05

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Chróścielewski (spr.), Sędziowie NSA Jerzy Bujko, Tomasz Zbrojewski, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Powiatu w [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 5 lipca 2005 r. sygn. akt II SA/Ol 341-343/05 w sprawie ze skarg B. P., R. W., B. K., NSZZ "Solidarność" w [...] na uchwałę Rady Powiatu [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zmiany regulaminu przyznawania dodatków nauczycielskich 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. stwierdza, że zaskarżona uchwała Rady Powiatu w [...] z dnia [...] nr [...] została wydana z naruszeniem prawa; 3. odstępuje od zasądzenia kosztów z tytułu postępowania kasacyjnego. 4.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 5 lipca 2005 r., II SA/Ol 341-343/05 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w sprawie ze skargi B. P., R. W., B. K., NSZZ "Solidarność" w [...] na uchwałę Rady Powiatu [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zmiany regulaminu przyznawania dodatków nauczycielskich stwierdził nieważność § 3 zaskarżonej uchwały w części dotyczącej § 1 pkt od 1 do 9. Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy. Rada Powiatu [...] uchwałą z [...] dokonała zmiany Regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków motywacyjnego, funkcyjnego i za warunki pracy oraz niektóre inne składniki wynagrodzenia, a także wysokość oraz szczegółowe zasady przyznawania i wypłacania dodatku mieszkaniowego. Uchwała została wydana na podstawie art. 30 ust. 6 i art. 54 ust. 3 i 7 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 1997 r. nr 56, poz. 357) w zw. z art. 12 pkt 11 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 maja 2000 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, sposobu obliczania wysokości stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedną godzinę przeliczeniową, wykazu stanowisk oraz dodatkowych zadań i zajęć uprawniających do dodatku funkcyjnego, ogólnych warunków przyznawania dodatku motywacyjnego, wykazu trudnych i uciążliwych warunków pracy stanowiących podstawę przyznania dodatku za warunki pracy oraz szczególnych przypadków zaliczania okresów zatrudnienia i innych okresów uprawniających do dodatku za wysługę lat (Dz.U. nr 39, poz. 455 ze zm.). W regulaminie stanowiącym załącznik do uchwały Rady Powiatu w [...] z dnia 25 sierpnia 2000 r. nr XIV/56/2000 w sprawie zasad wynagradzania nauczycieli, ustalenia regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków motywacyjnego, funkcyjnego i za warunki pracy oraz niektórych innych składników wynagrodzenia, a także wysokości, szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania dodatku mieszkaniowego wprowadzono zmiany w § 2 ust. 2 - 4; w § 6 ust. 2 pkt 1, ust. 2 pkt 2, 3, 5 i 6; w § 8 dodano punkt 5a, w § 9 ust. 2. Uchwała weszła w życie z dniem podjęcia z mocą od 1 września 2003 r. Wyrokiem z 13 lutego 2004 r., 2 II SA 3739-3741/03 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę B. P., R. W., B. K., na uchwałę Rady Powiatu w [...] z dnia [...] w części dotyczącej uchwalenia dodatku mieszkaniowego, a w pozostałej części skargę odrzucił z powodu braku wcześniejszego żądania usunięcia naruszenia prawa. Pismem z 26 maja 2004 r. skarżący wezwali Radę Powiatu do usunięcia owego naruszenia prawa, Rada zaś uchwałą z 25 czerwca 2004 r. odmówiła uchylenia kwestionowanej uchwały. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego B. P., R. W. i B. K. zarzucili zaskarżonej uchwale rażące naruszenie prawa - art. 6 i 12 ustawy z 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz art. 40 i 44 ustawy o samorządzie powiatowym. Ich zdaniem uchwała pozbawia nauczycieli nabytych uprawnień w zakresie dodatku za warunki pracy w określonej wysokości i obniżenie dodatku wbrew przepisowi art. 12 ust. 3 ustawy zmieniającej Kartę Nauczyciela. Uchwała nie zawiera też wymaganych przepisów przejściowych oraz nie została opublikowana w wojewódzkim dzienniku urzędowym, czego wymaga art. 44 ustawy o samorządzie powiatowym. Sąd I instancji postanowił połączyć sprawę skargi wniesionej przez wskazanych nauczycieli ze sprawą ze skargi NSZZ Solidarność przy [...] na tą samą uchwałę. Sąd powołując się na uchwałę składu 7 sędziów NSA z 24 września 2001 r. OPS 7/01, ONSA 2002, z. 1, poz. 8 uznał, że regulamin wynagradzania nauczycieli uchwalony przez organ prowadzący szkołę ma charakter prawa miejscowego. Rada Powiatu nieopublikowała zaskarżonej uchwały ani uchwały z 25 sierpnia 2000 r. określającej zasady wynagradzania nauczycieli w Dzienniku Urzędowym Województwa Warmińsko-Mazurskiego, czym naruszyła art. 88 ust. 1 Konstytucji oraz art. 43 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie powiatowym. Sąd uznał też, że mimo utraty mocy obowiązującej zaskarżonej uchwały - na mocy § 13 ust. 2 uchwały Rady Powiatu w [...] nr XXI/23/05 z 22 kwietnia 2005 r. została ona uchylona - to nie występuje przesłanka bezprzedmiotowości prowadząca do umorzenia postępowania, gdyż uchwała wywołała określone skutki prawne. Sąd nie uznał za trafny zarzutu braku w zaskarżonej uchwale przepisów przejściowych stojąc na stanowisku, że rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad technik prawotwórczej (Dz.U. nr 100, poz. 908) ma wyłącznie odpowiednie zastosowanie do organów jednostek samorządu terytorialnego. Za nietrafny uznano zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 ustawy z 18 lutego 2000 r. nowelizującej Kartę Nauczyciela, gdyż zmiana dotychczasowego regulaminu wynagradzania nauczycieli nie narusza uprawnień wynikających z tego przepisu. Podobnie potraktowano zarzut naruszenia art. 12 ust. 3 ustawy nowelizującej Kartę Nauczyciela. Zdaniem Sądu przepis ten stanowił wyłącznie gwarancje ochrony wynagrodzenia nauczycieli z chwilą wprowadzania nowego systemu wynagradzania, co miło miejsce w 2000 r. Natomiast w późniejszym okresie gwarancje dla otrzymywania wynagrodzenia na poziomie krajowym stanowił art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela, który uniemożliwia ustalenie i przyznanie wynagrodzenia w kwocie niższej od wynagrodzenia ustalonego zgodnie z ust. 3 i 4 art. 30.