Zatrudnianie w ramach umów cywilnoprawnych własnych pracowników a skutki wynikające z przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych
Atrakcyjność zatrudniania w ramach umów cywilnoprawnych własnych pracowników jest ograniczona ze względu na rozszerzającą definicję pracownika. Zasadniczo pracownik spełniający warunki do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym z innego tytułu podlega ubezpieczeniu jedynie z racji pozostawania w stosunku pracy. Jednak na potrzeby ubezpieczeń społecznych za pracownika należy uznawać także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej (agencyjnej, zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu lub o umowie o dzieło), jeżeli osoba ta zawarła umowę z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. W związku z tym taka osoba powinna być objęta obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, chorobowym i wypadkowym tak jak pracownik. W praktyce przepis ten budzi wiele kontrowersji i wątpliwości, zwłaszcza w odniesieniu do osób świadczących pracę na rzecz swego pracodawcy, ale na podstawie umowy zawartej z podmiotem trzecim.
Kodeks pracy stanowi, że pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu i w czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Zatrudnienie przy ziszczeniu się tych przesłanek jest zawsze uznawane za zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę umowy zawartej przez strony.