Przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia jest stosowane jako środek ostateczny w sytuacji, gdy w ocenie pracodawcy nie istnieje możliwość dalszego zatrudniania pracownika nawet przez okres wypowiedzenia. Rozwiązanie umowy w tym przypadku następuje w trybie natychmiastowym i dlatego jest wyjątkowo dotkliwe dla pracownika. Kodeks pracy dopuszcza rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z pracownikiem w dwóch sytuacjach. Pierwsza dotyczy rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika, druga - z przyczyn niezawinionych przez pracownika.

W każdym z tych przypadków pracodawca powinien rozważyć, czy jego decyzja jest słuszna i zasadna. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 29 listopada 2012 r. (II PK 116/12, M.P.Pr. 2013/4/200-202), stwierdzając, że: "(...) rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 k.p. jako nadzwyczajny środek rozwiązania stosunku pracy powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością".

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika może nastąpić tylko w przypadkach wymienionych w Kodeksie pracy. Rozwiązanie to może dotyczyć każdego rodzaju umowy o pracę i każdego pracownika, gdyż w tym przypadku nie działa szczególna ochrona określonych grup pracowniczych.

Przyczynami uzasadniającymi rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika zgodnie z Kodeksem pracy są:

● ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,

● popełnienie przez pracownika, w czasie trwania umowy o pracę, przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,

● zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

1. Wina w orzecznictwie Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy wielokrotnie rozpatrywał problem winy pracownika w odniesieniu do możliwości zwolnienia dyscyplinarnego. Najważniejsze orzeczenia w tym zakresie przedstawiamy na następnej stronie.