Data publikacji: 16.08.2003
SKŁADNIKI WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ I DETERMINANTY SKUTECZNEGO WYNAGRADZANIA
Wynagrodzenie za pracę to obowiązkowe świadczenie majątkowe od pracodawcy na rzecz pracownika w zamian za świadczenie przez niego pracy określonej w umowie o pracę. Określenie wynagrodzenia stanowi w świetle art. 22 § 1 Kodeksu pracy konieczny składnik stosunku pracy.
Artykuł 29 § 1 k.p. wymaga, aby wynagrodzenie, odpowiadające rodzajowi pracy, ustalone było w umowie o pracę. Wynagrodzenie to ustala się w sposób bezpośredni przez wykazanie poszczególnych jego składników lub przez odwołanie się do obowiązujących w danej branży przepisów płacowych. Wynagrodzenie za pracę jest obligatoryjnym elementem stosunku pracy. Może być ono mniej lub bardziej rozbudowane. Odpowiednio stosowany system płac stanowi jeden z warunków wpływających na podniesienie efektywności pracy zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym.
Składniki systemu płac
Wynagrodzenie za pracę może się składać z wielu elementów. Do najczęściej występujących składników sytemu płac należą:
Płaca zasadnicza
Ma podstawowe znaczenie w systemie płac. Jest ona stałym składnikiem i powinna stanowić główną część każdego wynagrodzenia. Co więcej, może ona występować jako jedyny składnik wynagrodzenia. Ustalana jest w formie tabel (widełkowe, szczeblowe, mieszane) ze stawkami zależnymi od kategorii zaszeregowania. Kategoria zaszeregowania, a co za tym idzie, wysokość płacy zasadniczej powinna być uzależniona od kwalifikacji pracownika, jego doświadczenia, odpowiedzialności związanej z zajmowanym stanowiskiem i wykonywanymi zadaniami. Dla jednego stanowiska mogą istnieć np. dwie kategorie zaszeregowania, gdyż wpływa to motywująco na pracowników. W związku z tym może to stanowić problem przy ustalaniu wynagrodzenia oraz wpływać demotywująco na pracowników.