Usprawiedliwione nieobecności w pracy

Obowiązek wykonywania pracy w konkretnym miejscu (siedzibie pracodawcy, zakładzie pracy, oddziale pracodawcy lub innym wyznaczonym miejscu) i inne obowiązki z tego wynikające określa umowa o pracę, a także przepisy prawa pracy regulujące wykonywanie obowiązków przez pracowników u danego pracodawcy lub w danym zakładzie. Tymi przepisami będą regulamin pracy, rzadziej układ zbiorowy.

Pracownik ma obowiązek wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Do podstawowych obowiązków pracownika należy również przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy oraz obowiązującego regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku (art. 100 § 2 pkt 1-2 k.p.). Z tych obowiązków pracownika może wynikać konieczność wykonywania pracy w określonym miejscu i w określonych godzinach.

Pracownik co do zasady powinien więc w godzinach pracy przebywać w swoim miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Nieobecność w pracy jest więc sytuacją wyjątkową i jako taka powinna być usprawiedliwiona przez pracownika.

Najczęściej występujące zwolnienia od pracy dotyczą rodziców. Nie są to jednak tylko przypadki pracownic. Uprawnienia przysługują również ojcom, których prawo pracy coraz częściej zrównuje w prawach z matkami dzieci.

Kobieta ciężarna

Pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej ma obowiązek na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający zatrudnienie poza porą nocną. Jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, powinien przenieść ją do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej. W razie braku takich możliwości pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy (art. 178 k.p.). W odniesieniu do pracownic, które do czasu zajścia w ciążę pracowały w nocy, na pracodawców nałożono obowiązek ułożenia takiego harmonogramu, który umożliwi kobiecie ciężarnej wykonywanie pracy poza porą nocną. Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21.00 a 7.00 (mogą to być zatem godziny od 21.00 do 5.00, od 22.00 do 6.00 i od 23.00 do 7.00).