Umowy cywilnoprawne, o świadczenie pracy

WYKŁAD VII

Umowy cywilnoprawne, o świadczenie pracy

Coraz częściej na rynku pracy można zauważyć działania pracodawców zmierzające do zatrudniania pracowników na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło lub innej umowy o podobnym charakterze. Jest to spowodowane przede wszystkim pogarszającą się z roku na rok sytuacją gospodarczą i odchodzeniem pracodawców od zatrudniania pracowników na podstawie Kodeksu pracy.

Wychodząc naprzeciw Państwa zainteresowaniu, w dzisiejszym „Kursie Kadr” przybliżymy podstawowe zagadnienia dotyczące umów cywilnoprawnych, obowiązki pracodawców w kwestiach ubezpieczenia tych osób, a także przedstawimy wypełnione przykładowe wzory umowy zlecenia i umowy o dzieło.

Umowa zlecenia

Umowa zlecenia i umowa o dzieło są umowami cywilnoprawnymi regulowanymi przez przepisy Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 734 § 1 k.c. umowa zlecenia polega na dokonaniu określonej czynności prawnej przez przyjmującego zlecenie (zleceniobiorcę) na rzecz osoby dającej zlecenie (zleceniodawcy). Zobowiązanie przyjmującego zlecenie polega na świadczeniu określonych czynności prawnych, które pozwalają mu na samodzielne organizowanie podjętych działań. Zleceniobiorca nie jest podporządkowany zleceniodawcy i cecha ta odróżnia umowę zlecenia od umowy o pracę (pracownik jest zobowiązany do wykonywania pracy „pod kierunkiem” pracodawcy – art. 22 § 1 k.p.). Potwierdzeniem tego stwierdzenia jest uregulowanie zawarte w art. 737 k.c., określające samodzielność przyjmującego zlecenie, który może bez uprzedniej zgody dającego zlecenie odstąpić od wskazanego przez niego sposobu wykonania zlecenia, jeżeli nie ma możności uzyskania zgody, a zachodzi uzasadniony powód do przypuszczenia, że dający zlecenie zgodziłby się na zmianę, gdyby wiedział o istniejącym stanie rzeczy.

Umowa zlecenia może być wykonywana zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie. Jeżeli z umowy lub okoliczności nie wynika, że zleceniobiorca zobowiązał się wykonać ją nieodpłatnie, za jej wykonanie należy się wynagrodzenie. Jeżeli nie umówiono się co do wysokości wynagrodzenia i nie ma obowiązującej taryfy, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy. Dający zlecenie powinien – na żądanie zleceniobiorcy – udzielić mu odpowiedniej zaliczki, jeżeli wykonanie zlecenia wymaga wydatków.